Như chúng ta đã biết, bạo lực gia đình đang được xem là vấn nạn của xã hội, gây nhức nhối cho nhân loại, để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho con người, nhất là đối với phụ nữ, trẻ em. Ở Việt Nam, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã dành nhiều sự quan tâm tới việc phòng, chống bạo lực gia đình và đã ban hành nhiều đạo luật trực tiếp và gián tiếp như: Hiến pháp, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Bộ luật Dân sự,.. và đặc biệt Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022. Những văn bản này là hành lang pháp lý, tạo ra nhiều chuyển biến tích cực trong đời sống xã hội, nhất là trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình. Nhưng đánh giá một cách khách quan thì các quy phạm pháp luật này chưa thực sự đi vào cuộc sống, một bộ phận người dân chưa quan tâm và hiểu biết về lĩnh vực này, tình trạng bạo lực trong gia đình chưa có nhiều thay đổi và chưa có những chuyển biến tích cực. Hơn thế nữa, hiện nay nó dần trở thành như một sự việc, hiện tượng đáng quan tâm của toàn xã hội.
Nhằm tuyên truyền, phổ biến giới thiệu cho hội viên, đoàn viên và nhân dân về các quy định của Bộ luật Phòng chống bạo lực gia đình năm 2022 nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, phòng ngừa, ngăn chặn, bảo vệ, hỗ trợ, xử lý vi phạm trong phòng, chống bạo lực gia đình; “sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.
Với hình thức Sân khấu hóa gắn với Phiên tòa giả định tuyên truyền cho hội viên, đoàn viên và nhân dân. Diễn một đoạn kịch ngắn về câu chuyện của một số đối tượng tại thời điểm thực hiện hành vi phạm tội, được dàn dựng dựa trên tình huống có thật trong tình tiết vụ án, nhằm đưa ra những đề tài tranh luận trong việc chấp hành pháp luật, đồng thời mời hội viên, đoàn viên, thanh thiếu niên cùng tham gia ứng xử tình huống trên sân khấu; thực hiện vấn đáp các câu hỏi trực tiếp cho hội viên, đoàn viên tham dự có nội dung liên quan đến phiên tòa giả định vừa xem. Ban Tổ chức sẽ trao những phần quà cho những hội viên, đoàn viên trả lời gần đúng nhất với lời giải đáp của tổ vấn đáp.
Phiên tòa giả định thiết thực với mục đích giáo dục, năng cao kỹ năng, nhận thức cho hội viên, đoàn viên và nhân dân trong giáo dục, hỗ trợ chuyển đổi hành vi bạo lực gia đình giúp cán bộ, hội viên kỹ năng cần thiết để phòng ngừa bạo lực, tự bảo vệ bản thân. Là hình thức tuyên truyền pháp luật hiệu quả, đem lại nhiều bài học ý nghĩa tạo cho hội viên, đoàn viên và nhân dân có ý thức, suy nghĩ và hành động đúng pháp luật, từng bước ngăn chặn bạo lực gia đình trong đời sống xã hội trên địa bàn huyện. Việc tuyên truyền giáo dục nếu kết hợp với truyền thống văn hóa, phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc thì sẽ càng được phát huy tốt hơn nữa, bởi vì người Việt Nam nói chung chịu tác động khá lớn từ những tư tưởng này. Đặc biệt, ở những quan niệm “phép vua thua lệ làng”, trình độ dân trí thấp thì việc giáo dục người dân thông qua các phong tục, tập quán mới có thể phát huy hiệu quả lớn nhất. Hành vi bạo lực gia đình được phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật. Đây là một trong những nguyên tắc chung của pháp luật. Riêng trong lĩnh vực bạo lực gia đình, việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi càng có ý nghĩa quan trọng, nếu không thì có thể trở thành “thói quen”, được chấp nhận với cả nạn nhân, người vi phạm và người xung quanh. Bên cạnh đó, hành vi bạo lực càng kéo dài thì càng gây ra nhiều tổn thương cho nạn nhân, tổn thương tới mối quan hệ gia đình. Điều này sẽ được hạn chế rất nhiều nếu hành vi được phát hiện và xử lý kịp thời.“Nạn nhân bạo lực gia đình được bảo vệ, giúp đỡ kịp thời phù hợp với điều kiện hoàn cảnh của họ và điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước; ưu tiên bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của trẻ em, người cao tuổi, người tàn tật và phụ nữ.”
Nhằm Phát huy vai trò, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cộng đồng, cơ quan, tổ chức trong phòng, chống bạo lực gia đình và để bạo lực gia đình không còn là vấn đề của mỗi gia đình, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ổn định xã hội, việc phòng, chống bạo lực gia đình là trách nhiệm chung của cộng đồng chứ không phải chỉ là của Nhà nước và những người có liên quan. Bên canh đó, Công tác phòng, chống bạo lực gia đình vốn gặp nhiều khó khăn khi triển khai trên thực tế, nên rất cần sự quan tâm phối hợp của tất cả các thành viên trong xã hội.Việc quy định nguyên tắc này một lần nữa khẳng định tầm quan trọng cũng như sự cần thiết của việc phát huy vai trò, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cộng đồng, cơ quan, tổ chức trong phòng, chống bạo lực gia đình.
Phạm Thị Thùy Trang
