Điện hạt nhân có khả năng tạo ra nguồn năng lượng nền sạch, đáp ứng tiêu chuẩn kép trong xu thế phát triển xanh, năng lượng tái tạo hiện nay

Năm 2009, Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được Quốc hội phê duyệt lần đầu tại Nghị quyết số 41/2009/QH12, tuy nhiên, năm 2016, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 31/2016/QH14 tạm dừng Dự án vì nhiều yếu tố khách quan.

Hiện nay, khi các nhà máy nhiệt điện than đang đối mặt với thách thức lớn liên quan đến cam kết giảm phát thải ròng; điện mặt trời và điện gió tuy được kỳ vọng là nguồn năng lượng xanh trong tương lai nhưng thiếu ổn định và phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên, thì việc tái khởi động Dự án điện hạt nhân là một lựa chọn cần thiết, chiến lược. Điều này đáp ứng yêu cầu phát triển về nguồn cung năng lượng bền vững với giá cả hợp lý mà nền kinh tế đang đòi hỏi.

Năng lượng hạt nhân – giải pháp bền vững và an toàn: Không giống như các nguồn năng lượng hóa thạch truyền thống gây ô nhiễm và cạn kiệt dần theo thời gian, năng lượng hạt nhân là nguồn năng lượng sạch, ổn định, có khả năng cung cấp liên tục và với công suất lớn. Với các tiến bộ về công nghệ, an toàn hạt nhân ngày càng được nâng cao, giảm thiểu rủi ro trong vận hành.

Ngoài ra, điện hạt nhân giúp giảm áp lực lên hệ thống lưới điện và hỗ trợ hiệu quả cho sự phát triển của các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời – vốn phụ thuộc vào yếu tố thời tiết. Đây là sự bổ sung quan trọng để đảm bảo ổn định hệ thống điện quốc gia.

Theo ông Nguyễn Sinh Nhật Tân - Thứ trưởng Bộ Công Thương phân tích có 3 lợi ích lớn nhất của việc khởi động lại Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Thứ nhất, Điện hạt nhân có khả năng tạo ra nguồn năng lượng nền sạch, đáp ứng tiêu chuẩn kép trong xu thế phát triển xanh, năng lượng tái tạo hiện nay. Nếu không có năng lượng nền để cân đối với sự phát triển nhanh chóng của năng lượng tái tạo thì sẽ rất nguy hiểm. Cùng với ĐHN, các loại hình năng lượng khác sẽ bảo đảm tiêu chí an ninh năng lượng đi kèm phát triển năng lượng xanh.

Thứ hai, Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận khi hoạt động sẽ góp phần cung cấp nguồn năng lượng an toàn cho phát triển kinh tế - xã hội, không chỉ cho tỉnh Ninh Thuận mà cho toàn quốc. Trong lương lai với xu hướng phát triển năng lượng xanh có thể hướng tới xuất khẩu năng lượng.

Thứ ba, Điện hạt nhân sẽ tạo động lực để Việt Nam tiến tới có nền tảng công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ nguyên tử, kéo theo đó là cả ngành công nghiệp phụ trợ, nhân lực công nghệ cao cho đất nước.

Ngày 19/02/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 189/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Trong đó, đáng chú ý là Nghị quyết quy định các cơ chế, chính sách đặc biệt tại Điều 3; là một bước đi cần thiết để phát triển năng lượng hạt nhân tại Việt Nam.

Phát triển điện hạt nhân là một chủ trương lớn, cần sự ủng hộ mạnh mẽ từ Nhân dân, các cấp, các ngành. Do đó, công tác tuyên truyền giữ vai trò đặc biệt quan trọng nhằm tạo sự đồng thuận xã hội, nâng cao hiểu biết của người dân về lợi ích, tính an toàn và xu thế tất yếu của phát triển năng lượng hạt nhân.

Để thực hiện tốt công tác tuyên truyền chủ trương và nhiệm vụ phát triển điện hạt nhân, trên địa bàn huyện Long Thành, ngày 17/4, Ban Tuyên giáo và Dân vận Huyện ủy Long Thành đã ban hành Hướng dẫn số 06-HD/BTGDVHU. Theo đó, đề nghị các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, địa phương chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nội dung:

(1) Tuyên truyền về thành tựu khoa học, đặc điểm, tính chất và lợi ích kinh tế - xã hội của điện hạt nhân; lịch sử, kinh nghiệm và xu hướng phát triển của điện hạt nhân trên thế giới; các bài học kinh nghiệm từ các sự cố hạt nhân trên thế giới. Tuyên truyền về hệ thống quản lý Nhà nước và các văn bản pháp luật về bảo đảm an ninh, an toàn hạt nhân. Xây dựng hệ mô phỏng nhà máy điện hạt nhân phục vụ tuyên truyền trực quan, sinh động; tổ chức triển lãm, trưng bày, phục vụ thăm quan các mô hình trực quan về thành tựu khoa học trong phát triển năng lượng nguyên tử.

(2) Thông tin, tuyên truyền về vai trò của điện hạt nhân đối với an ninh năng lượng và quy hoạch phát triển điện quốc gia; thông tin, tuyên truyền về an toàn của nhà máy điện hạt nhân.

(3) Tuyên truyền nâng cao ý thức của cán bộ, đảng viên và người dân trong việc chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các văn bản pháp luật về đảm bảo an toàn, an ninh hạt nhân. Thực hiện công tác đấu tranh phản bác, ngăn chặn các hành vi, luận điệu sai trái, xuyên tạc chủ trường, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chương trình phát triển điện hạt nhân.

(4) Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, chiến sĩ và Nhân dân về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của chương trình điện hạt nhân đối với công tác bảo đảm quốc phòng - an ninh.

(5) Tổ chức tuyên truyền những thành tựu nổi bật trong y học hạt nhân, những ứng dụng năng lượng nguyên tử trong lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khoẻ Nhân dân.

(6) Tuyên truyền về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của năng lượng nguyên tử, của điện hạt nhân đối với chương trình năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Tổ chức tuyên truyền về công tác đánh giá tác động môi trường, quản lý chuyển đổi mục đích sử dụng rừng phù hợp trong triển khai dự án; công tác dự báo, phòng tránh, ứng phó với các tác động môi trường của các dự án điện hạt nhân.

(7) Đẩy mạnh tuyên truyền, mở các chuyên trang, chuyên mục, tuyên truyền sâu rộng về chủ trương, chính sách, kế hoạch triển khai dự án điện hạt nhân của Đảng và Nhà nước, những lợi ích, ứng dụng của năng lượng hạt nhân nguyên tử trong sản xuất và đời sống. Chú trọng đổi mới, sáng tạo hình thức tuyên truyền, bảo đảm đầy đủ thông tin, kịp thời, nội dung nhất quán, có sức thuyết phục cao; thường xuyên kiểm duyệt chặt chẽ các tin, bài, bảo đảm đúng tôn chỉ, mục đích và định hướng tư tưởng chính trị góp phần quan trọng tạo nên sự thống nhất cao trong Đảng, sự đồng thuận trong Nhân dân.

Yêu cầu công tác thông tin, tuyên truyền cần tiến hành thường xuyên, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng đối tượng, bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch, chính xác và kịp thời; nội dung thông tin tuyên truyền khoa học, đầy đủ, cập nhật; phương thức tuyên truyền đổi mới, đa dạng và phù hợp, bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, thống nhất giữa Trung ương, tỉnh và địa phương, giữa các cơ quan quản lý với các tổ chức có liên quan.