Ngày 21/6/2024, Vườn Quốc gia Cát Tiên chính thức đón nhận danh hiệu Danh lục Xanh (IUCN) đầu tiên ở Việt Nam và là khu bảo tồn thứ 72 trên thế giới đạt danh hiệu Danh lục Xanh IUCN do Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) công nhận. Đây là một bước tiến lớn trong công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học tại Việt Nam.
Tham dự sự kiện có sự tham dự của ông Nguyễn Quốc Trị - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lãnh đạo của các Vụ Hợp tác Quốc tế, Vụ Tài chính, Vụ Kế hoạch, Vụ Pháp chế, Cục Kiểm lâm, Cục Lâm nghiệp và Ban quản lý các dự án lâm nghiệp, bà Susan Burns - Tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TP. HCM, ông John Harris - Phó Giám đốc Ban Năng lượng, Môi trường & Biến đổi khí hậu USAID Việt Nam, ông Phạm Xuân Thịnh - Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên, ông Jake Brunner, Giám đốc IUCN khu vực Hạ lưu Mê-Kông, trưởng đại diện IUCN tại Việt Nam, ông Văn Ngọc Thịnh - Tổng giám đốc Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF-Việt Nam), ông Nicholas John Cox - Giám đốc Hợp phần Bảo tồn đa dạng sinh học - WWF Việt Nam, đại diện các khu bảo tồn, vườn quốc gia tại Việt Nam, chuyên viên từ các đơn vị, tổ chức trong và ngoài nước, cùng với đông đảo cán bộ công nhân viên VQG Cát Tiên.
ông Phạm Xuân Thịnh - Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên đón nhận danh hiệu Danh lục Xanh do Liên minh Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế trao tặng
Danh lục Xanh IUCN là một bộ tiêu chuẩn toàn cầu cho các Khu bảo vệ và Bảo tồn, cung cấp thước đo thành công trong bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững. Tính đến năm 2022, sáng kiến này đã thu hút được sự quan tâm và tham gia của hơn 60 quốc gia trên khắp thế giới. Nhận thức được tầm quan trọng của bảo tồn đa dạng sinh học, Việt Nam đã tham gia tích cực vào tiến trình Danh lục Xanh IUCN. Thông tin báo chí này nhằm mục đích cung cấp thông tin cập nhật cho các bên liên quan, bao gồm cả cơ quan báo chí về tiến trình chứng nhận Danh lục Xanh IUCN của các ứng cử viên tại Việt Nam. Quyết định XIII/2 của Công ước Đa dạng Sinh học (CBD) đã ghi rõ “Chương trình Danh lục xanh IUCN cho các Khu bảo vê và Bảo tồn là một tiêu chuẩn tự nguyện nhằm thúc đẩy và khuyến khích quản lý hiệu quả các Khu bảo tồn”.
Trọng tâm của Danh lục Xanh là Tiêu chuẩn Bền vững Danh lục Xanh, đưa ra tiêu chuẩn toàn cầu về cách đáp ứng những thách thức quản lý các Khu bảo vệ và Bảo tồn trong thế kỷ 21. Mục tiêu của Chương trình Danh lục Xanh IUCN là công nhận và tăng số lượng các Khu bảo vệ và Bảo tồn đạt được kết quả bảo tồn lâu dài cho con người và thiên nhiên. Danh lục Xanh được đồng chủ trì bởi Ủy ban Thế giới về các Khu bảo tồn của IUCN (WCPA) và Ban Thư ký IUCN.
Tiêu chuẩn Danh lục Xanh IUCN gồm bốn hợp phần:
1. Quản trị tốt
2. Thiết kế và lập kế hoạch tốt
3. Quản lý hiệu quả
4. Kết quả bảo tồn thành công
Ba hợp phần đầu tiên hỗ trợ cho hợp phần thứ tư. Mỗi hợp phần được hỗ trợ bởi các tiêu chí và chỉ số để đo lường thành tựu. Có 17 tiêu chí với 50 chỉ số bao trùm cả bốn hợp phần.
Nguồn ngân sách nhà nước có hạn không thể đáp ứng được các nhu cầu hạ tầng, nhân lực, đào tạo kỹ năng, nâng cấp công nghệ..v..v.. phục vụ quản lý rừng và bảo tồn đa dạng sinh học. Do vậy sự hỗ trợ kỹ thuật của Hợp phần Bảo tồn Đa dạng sinh học thuộc dự án VFBC (do USAID tài trợ) là một lợi thế đáng kể. Việc này không chỉ giảm bớt gánh nặng tài chính mà còn đảm bảo quá trình đánh giá được diễn ra suôn sẻ, qua đó tạo dựng nền tảng vững chắc hơn cho việc bảo tồn đa dạng sinh học.
Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh IUCN
Vườn quốc gia Cát Tiên được biết đến với hơn 1.600 loài thực vật, trong đó nhiều loài có giá trị cao như gõ đỏ, giáng hương, cẩm lai..., cùng nhiều loài động vật quý hiếm như: voi, bò tót, cá sấu nước ngọt, gấu v.v.. Nguồn tài nguyên quý giá này có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển bền vững cho các hoạt động kinh tế - xã hội trong khu vực.
Vườn Quốc gia Cát Tiên đã dành nhiều năm nỗ lực không ngừng để tiến tới danh hiệu Danh lục Xanh IUCN. Hành trình của VQG Cát Tiên hướng tới Danh lục Xanh IUCN bắt đầu với việc đánh giá các biện pháp bảo tồn, bao gồm bảo vệ các loài đang nguy cấp và gìn giữ sự đa dạng của hệ sinh thái nơi đây. Vườn Quốc gia đã tiến hành thực hiện các dự án phục hồi giám sát đa dạng sinh học, phục hồi sinh cảnh và bảo tồn loài. Việc VQG Cát Tiên đạt danh hiệu này đã đánh dấu một bước ngoặt cho công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học ở Việt Nam.
Các chương trình và sáng kiến giáo dục môi trường đã được triển khai nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đồng thời, thành viên cộng đồng địa phương cũng tham gia vào các hoạt động bảo tồn, mang lại cho họ cơ hội phát triển sinh kế bền vững. Hơn nữa, VQG Cát Tiên đã tăng cường các hoạt động quản lý bằng cách tăng cường khả năng giám sát và thực thi. Vườn Quốc gia đã ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác tuần tra bảo vệ và giám sát động vật hoang dã. Đội ngũ nhân viên của VQG thường xuyên được tập huấn tăng cường năng lực chuyên môn để quản lý và bảo vệ khu vực này một cách hiệu quả. Cách tiếp cận toàn diện đã đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của VQG Cát Tiên khi được đề cử vào Danh lục Xanh của IUCN, định hình một chuẩn mực cao cho các KBT tại Việt Nam và mở rộng tầm ảnh hưởng ra xa hơn nữa.
Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh của IUCN. Sự công nhận này thể hiện cam kết của chúng tôi trong công tác bảo tồn thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam.” Ông Phạm Xuân Thịnh, Giám đốc Vườn Quốc gia Cát Tiên chia sẻ.
Vườn Quốc gia Cát Tiên đạt được danh hiệu Danh lục Xanh của IUCN là một cột mốc quan trọng không chỉ đối với các VQG và các KBT thiên nhiên mà còn đối với cộng đồng bảo tồn ở Việt Nam. Điều này thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc nâng cao tiêu chuẩn quản lý các Khu bảo tồn.
Việc đạt danh hiệu Danh lục Xanh là một minh chứng rõ ràng cho những tiến bộ vượt bậc về công tác quản lý mà VQG Cát Tiên đã đạt được trong hai năm vừa qua, với sự hỗ trợ của Bộ NN&PTNT và USAID. Danh lục Xanh đề ra những tiêu chí khắt khe nhất để đánh giá các hoạt động bảo tồn và công tác quản lý các KBT. Với sự hỗ trợ từ Dự án, do USAID tài trợ, thực hiện bởi WWF-Việt Nam, các KBT tại Việt Nam có thể nâng cao chất lượng quản lý nhằm đạt được các tiêu chuẩn quốc tế.
Mỹ Tiên - Phòng VHTT huyện
