TÓM TẮT LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN VÀ TRUYỀN THỐNG CỦA

ĐẢNG BỘ VÀ NHÂN DÂN XÃ SÔNG THAO

-----*-----

1. Vị trí địa lý

Xã Sông Thao được thành lập vào năm 1994 theo Nghị định số 109/NĐ-CP ngày 29/8/1994 của Chính phủ trên cơ sở tách từ xã Bàu Hàm I của huyện Thống Nhất. Xã nằm ở phía Đông Bắc huyện Trảng Bom, cách thị trấn Trảng Bom 12 km theo Quốc lộ 1A và đường Sông Thao - Bàu Hàm. Diện tích tự nhiên của xã là 2.649 ha, chiếm 8,12% diện tích tự nhiên của huyện, diện tích đất nông nghiệp là 2.467,62 ha, trong đó diện tích trồng lúa 586,17 ha, diện tích trồng cây lâu năm 1.839,05 ha. Xã có 3 ấp: Thuận An, Thuận Hòa và Thuận Trường. Tính đến năm 2024, xã Sông Thao có 2.443 hộ với 13.489 nhân khẩu, gồm 11 dân tộc anh em cùng chung sống trên địa bàn, trong đó người dân tộc thiểu số chiếm trên 80% dân số toàn xã. Ranh giới hành chính được xác định như sau: phía Bắc giáp xã Thanh Bình; phía Nam giáp xã Hưng Thịnh, huyện Trảng Bom và xã Hưng Lộc, huyện Thống Nhất; phía Đông giáp xã Bàu Hàm, huyện Trảng Bom và xã Bàu Hàm II, huyện Thống Nhất; phía Tây giáp xã Cây Gáo, Sông Trầu, Tây Hòa và Trung Hòa huyện Trảng Bom.

Tính đến 30/6/2024, Đảng bộ xã có tổng số 134 đảng viên sinh hoạt tại 08 chi bộ trực thuộc gồm 03 chi bộ giáo dục, 03 chi bộ ấp, 01 chi bộ Quân sự và 01 chi bộ Công an. Trong đó có 18 đồng chí được tặng Huy hiệu từ 30 năm đến 65 năm.

 2. Lãnh đạo xã (Lãnh đạo Đảng ủy, HĐND, UBND, UB.MTTQ xã, Công an, Quân sự qua các thời kỳ)

2.1. Bí thư Đảng ủy qua các thời kỳ

- Đồng chí Trần Thị Loan, Bí thư Chi bộ B3 trước 1975; Bí thư chi bộ (1979 - 1980, 1981 - 1983).

- Đồng chí Vy Bá Đãi, Bí thư Chi bộ (1984 - 1986).

- Đồng chí Trần Văn Sào, Bí thư Chi bộ (1986 - 1988).

- Đồng chí Bùi Văn Điền, Bí thư Chi bộ (1988 - 1992, 1992 - 1994)

- Đồng chí Vũ Xuân Đài, Bí thư Chi bộ (1994  - 1995).

- Đồng chí Loan Văn Chánh, Bí thư Chi bộ (1996 - 2000 và 2000-2005).

- Đồng chí Linh Văn Luyện, Bí thư Đảng ủy (2005 - 2010).

- Đồng chí Lê Tư Thành, Bí thư Đảng ủy (2010 - 2015).

- Đồng chí Trần Văn Toàn, Bí thư Đảng ủy (2015 - 2020).

- Đồng chí Trần Văn Toàn, Bí thư Đảng ủy (2020 - 2025).

2.2. Chủ tịch Hội đồng nhân dân (viết tắt HĐND) xã

- Đồng chí Loan Văn Chánh, Chủ tịch HĐND xã (2000 - 2004).

- Đồng chí Linh Văn Luyện, Chủ tịch HĐND xã (2004 - 2011).

- Đồng chí Trần Văn Toàn, Chủ tịch HĐND xã (2011 - 2020).

- Đồng chí Nguyễn Hữu Hiển, Chủ tịch HĐND xã (2020 - đến nay).

2.3. Chủ tịch Ủy ban nhân dân (viết tắt UBND) xã

- Đồng chí Lưu Hồng Phước, Chủ tịch UBND xã (10/1980 - 1987).

- Đồng chí Vũ Xuân Đài, Chủ tịch UBND xã (1987 - 1994).

- Đồng chí Lê Văn Lập, Chủ tịch UBND xã (1995 - 1999).

- Đồng chí Nguyễn Công Thành, Chủ tịch UBND xã (1999 - 2003).

- Đồng chí Trần Văn Toàn, Chủ tịch UBND xã (2003 - 2011).

- Đồng chí Lê Tư Thành, Chủ tịch UBND xã (2011 - 4/2024).

- Đồng chí Nguyễn Văn Tý, Chủ tịch UBND xã (4/2024 - đến nay).

2.4. Chủ tịch Ủy ban Mặt trân Tổ quốc (viết tắt UB.MTTQ) xã

- Đồng chí Nguyễn Thế Cương, Chủ tịch UB.MTTQ xã (1994 - 2004).

- Đồng chí Nguyễn Hồng Châu, Chủ tịch UB.MTTQ xã (2004 - 2010).

- Đồng chí Vũ Thị Kiều Oanh, Chủ tịch UB.MTTQ xã (02/2012 - 12/2013) 

- Đồng chí Sằn Sình Hứng, Chủ tịch UB.MTTQ xã (12/2013 - 6/2016 và 7/2019 - đến nay).

- Đồng chí Mã Lục, Chủ tịch UB.MTTQ xã (7/2016 - 12/2018).

- Đồng chí Nguyễn Hữu Hiển, Chủ tịch UB.MTTQ xã (1/2019 - 7/2019).

 2.5. Trưởng Công an xã

- Đồng chí Lưu Hồng Phước, Trưởng Công an xã (1994 - 2000).

- Đồng chí Trần Văn Toàn, Trưởng Công an xã (2000 - 2003).

- Đồng chí Văn Tấn Hưng, Trưởng Công an xã (2003 - 2005).

- Đồng chí Nguyễn Xuân Trường, Trưởng Công an xã (2005 - 2009).

- Đồng chí Bùi Văn Viện, Trưởng Công an xã (2009 - 2014).

- Đồng chí Sằn Sình Hứng, Trưởng Công an xã (2016 -  8/2019).

- Đồng chí Bùi Phi Long, Đảng ủy viên, Trưởng Công an xã (8/2019 - đến nay).

2.6. Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự (viết tắt CHQS) xã

- Đồng chí Nguyễn Văn Phùng, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã (1994 - 6/1999).

- Đồng chí Trần Văn Toàn, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã (6/1999 - 2000).

- Đồng chí Phạm Xuân Khanh, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã (2000 - 2010).

- Đồng chí Đinh Văn Tình, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã (2010 - đến nay).

3. Tóm tắt lịch sử phát triển và truyền thống của Đảng bộ và Nhân dân xã Sông Thao

Xã Sông Thao là một vùng đất có lịch sử lâu đời mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc Hoa, Nùng, Tày, Kinh... Với truyền thống yêu nước nồng nàn, nhân dân xã Sông Thao bằng tinh thần đoàn kết, tự lực tự cường vượt qua mọi khó khăn, thử thách cùng với cán bộ cánh mạng kiên quyết đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc, tạo nên những chiến công vang dội trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng và thống nhất đất nước.

* Lãnh đạo Nhân dân tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1960-1975).

Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước (xã Sông Thao lúc này là ấp Sông Thao thuộc xã Bàu Hàm cũ, huyện Thống Nhất): với biết bao nhiêu gian khổ, dưới sự lãnh đạo của chi bộ, quân và dân Sông Thao đã cùng nhau kề vai sát cánh, không sợ hy sinh xương máu để mang lại độc lập dân tộc cho non sông đất nước, biết bao nhiêu người con ưu tú của mảnh đất Sông Thao đã ngã xuống khi tuổi đời chỉ mới đôi mươi. Kế thừa những thành tựu vẻ vang đó, Chi bộ, Nhân dân Sông Thao đã cùng với nhân dân trong Tỉnh và cả nước làm nên thắng lợi vĩ đại mùa xuân năm 1975, non sông thu về một mối và tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội với mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1960-1975), Sông Thao nằm ở vị trí quan trọng. Cùng với Bàu Hàm, Hưng Lộc, Sông Thao là cửa ngõ vào thành phố Biên Hòa, là địa bàn liên lạc của cách mạng từ chiến khu Đ về Biên Hòa, Long Thành, Long Khánh, Bà Rịa - Vũng Tàu. Do vậy Sông Thao, Bàu Hàm, Hưng Lộc là những địa bàn tranh chấp quyết liệt giữa cách mạng và bộ máy đàn áp của chính quyền Sài Gòn.

Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, được cán bộ cách mạng (của tỉnh, huyện, xã) tuyên truyền, Chi bộ đảng xã Sông Thao đã tổ chức xây dựng được nhiều cơ sở cốt cán (trở thành những cơ sở mật, là điểm dừng chân của các cán bộ chiến sĩ ở quân khu) cho cách mạng như ông Ba xị đế, ông Ba Thêm, hốc nhà Sáu Mỹ, hốc nhà Tư Bảo, hốc nhà Hai Chiền... hay du kích mật như các đồng chí Giềng Phúc Sinh, Năm Tắc Sếnh, Minh Khàn (Bao A Si)... Có thể nói, Bàu Hàm là cửa khẩu hậu cần cung cấp nhu yếu phẩm cho cách mạng thì Sông Thao là chiến trường thử thách lòng yêu nước, là nơi đào tạo, cung cấp nhiều cán bộ người Hoa, Tày, Nùng ưu tú cho cách mạng. Đặc biệt trong thời điểm ác liệt, khó khăn nhất (như thời kỳ sau Mậu Thân 1968), cơ sở cách mạng Sông Thao chính là một trong những yếu tố quan trọng góp phần giúp các lực lượng kháng chiến địa phương (tỉnh, huyện, xã) trụ vững và hoạt động có hiệu quả.

Địa bàn xã còn là nơi đứng chân của nhiều đơn vị cách mạng như lực lượng vũ trang huyện, huyện đội, huyện ủy... Hiện nay vẫn còn dấu tích khu căn cứ cách mạng là Khu C2 là căn cứ của Đại đội C260 (sau này gọi là C2 tại ấp Thuận An). Đại đội C260 là lực lượng vũ trang huyện Trảng Bom thành lập năm 1969 với gần 70 đồng chí, do đồng chí Ba Long (Huỳnh Văn Long) là đại đội trưởng, Đại đội đã kết hợp với bộ đội chủ lực, lực lượng du kích xã tiến hành nhiều trận đánh vào bót Lò Than, ngăn chặn các cuộc càn quét của quân Mỹ và quân đội Sài Gòn hay đánh phá ấp chiến lược ở Hưng Lộc, Hưng Nghĩa, Gia Tân, Gia Kiệm...

Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước (1975), xã Sông Thao lúc này là ấp Sông Thao thuộc xã Bàu Hàm, huyện Thống Nhất. Năm 1976, xã Bàu Hàm tách thành 2 xã gồm Bàu Hàm I và Bàu Hàm 2, địa bàn xã Sông Thao lúc này thuộc xã Bàu Hàm I. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền, nhân dân xã Bàu Hàm I (gồm cả Sông Thao) tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng với tinh thần chủ động, sáng tạo đem hết sức lực, trí tuệ, vượt qua mọi khó khăn, thử thách; khắc phục hậu quả và hàn gắn vết thương chiến tranh; từng bước đẩy lùi cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội ổn định cuộc sống cho đồng bào các dân tộc; xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, gắn liền với xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh; từng bước xây dựng hoàn thiện hệ thống chính trị và cương quyết đấu tranh chống lại những âm mưu, thủ đoạn phá hoại, chia rẽ dân tộc của các thế lực thù địch, phản động bảo vệ và giữ vững được chính quyền, thành quả của cách mạng, góp phần xứng đáng vào công cuộc xây dựng, đổi mới, phát triển của địa phương và của đất nước.

Phát huy truyền thống quý báu của quê hương sau hơn 29 năm thực hiện công cuộc đổi mới (1986 - 2015) do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo Đảng bộ và nhân dân xã Sông Thao tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, đoàn kết thống nhất thực hiện thắng lợi các Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện và xã đề ra và đạt được những kết quả đáng trân trọng trên mọi lĩnh vực, cụ thể như:

 - Tình hình phát triển kinh tế xã hội ở địa phương: Kinh tế của địa phương tiếp tục duy trì tăng trưởng, nông dân đã biết áp dụng thực hiện tốt các mô hình kinh tế hiệu quả, mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng mạng lại hiệu quả kinh tế cao, nhờ vậy, đời sống vật chất của người dân không ngừng được nâng lên. Cơ sở vật chất, hạ tầng giao thông nông thôn được đầu tư nâng cấp và ngày càng hoàn thiện, các nguồn thu từ sản xuất kinh doanh tăng, thu thuế hàng năm đều đạt chỉ tiêu Nghị quyết đề ra. Tỷ lệ đường giao thông nông thôn được nhựa hóa, bê tông hóa ngày càng được nâng cao, đảm bảo tốt nhu cầu đi lại, vận chuyển lưu thông kết nối trên địa bàn xã, cũng như với các xã khác

- Phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở: Công tác giảm nghèo, an sinh xã hội đạt kết quả tốt, các chế độ chính sách cho hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách, có công cách mạng và các đối tượng bảo trợ xã hội được UBND xã chăm lo kịp thời, đầy đủ; chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân các dân tộc trong xã ổn định và được cải thiện về nhiều mặt, không ngừng được tăng lên. Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư tiếp tục phát triển rộng khắp, có sức lan tỏa lớn trong nhân dân, các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao ngày càng đi lên, đạt chất lượng, thu hút đông đảo quần chúng tham gia. Hàng năm các ấp và các đơn vị, trường học đều thực hiện đăng ký xây dựng ấp văn hóa, cơ quan công sở văn minh, đăng ký giữ vững 3/3 ấp đạt chuẩn ấp văn hóa, 100% hộ đăng ký GĐVH, 03/03 trường trêm địa bàn xã đạt chuẩn quốc gia (đạt 100). Duy trì, giữ vững xã đạt chuẩn Quốc gia về y tế.

 - Công tác quốc phòng an ninh: Tình hình an ninh trật tự trên địa bàn luôn được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, không xảy ra hoạt động phá hoại các mục tiêu, công trình kinh tế văn hóa, xã hội; hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương…Công tác giao quân hàng năm đều đạt 100% chỉ tiêu trên giao. Hoàn thành xuất sắc công tác quân sự quốc phòng địa phương.

- Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ở cơ sở: Hệ thống chính trị tiếp tục được củng cố và ngày càng vững mạnh, thường xuyên đổi mới phương thức hoạt động cũng như đẩy mạnh công tác thực thi quy chế dân chủ nên được sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân. Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng địa phương dần được nâng cao, công tác xây dựng Đảng ngày càng vững chắc trên cả 3 lĩnh vực: chính trị, tư tưởng và tổ chức; góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước đã giao phó.

- Kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu: Năm 2015, xã Sông Thao được Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới theo quyết định số 3319/UBND ngày 28/10/2015. Năm 2021 xã đã được UBND tỉnh Đồng Nai công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao theo Quyết định số 3616/QĐ-UBND, ngày 29/9/2021. Phấn đấu đến năm 2024 hoàn thành bộ tiêu chí xã Nông thôn mới kiểu mẫu theo Quyết định số 11/2023/QĐ-UBND ngày 28/3/2023, qua đánh giá, đạt 3/6 tiêu chí chung; Lĩnh vực kiểu mẫu về chuyển đổi số đạt 6/6 tiêu chí. Lựa chọn một phần ấp Thuận Trường để xây dựng Khu dân cư kiểu mẫu với 100 hộ dân, đạt 07/07 tiêu chí, 15/15 chỉ tiêu.

Do làm  tốt công tác xây dựng tổ chức Đảng và chủ động đổi mới nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở, nên Đảng bộ, chính quyền, Mặt trận và tổ chức đoàn thể nhân dân nhiều năm liên tục đạt đơn vị tập thể lao động tiên tiến.

Với truyền thống cách mạng, đóng góp nhiều cho kháng chiến trong những năm kháng chiến chống Đế quốc Mỹ, khắc phục hậu quả chiến tranh và phát triển kinh tế xã hội, xã Bàu Hàm I (gồm xã Sông Thao, Bàu Hàm hiện nay) được Nhà nước công nhận danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân” năm 1998.  

 4. Kết luận

Lịch sử cách mạng của Sông Thao là lịch sử xây dựng, hoạt động và đấu tranh anh dũng, sáng tạo của quân dân trong xã, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ qua các thời kỳ lịch sử. Trong suốt chiều dài của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, Sông Thao nằm ở vị trí chiến lược quan trọng, nơi đứng chân của các lực lượng cách mạng và là địa bàn liên lạc của cách mạng từ chiến khu Đ về Biên Hòa, Long Thành, Long Khánh, Bà Rịa - Vũng Tàu. Từng là một vùng trắng do địch quản lý, nơi có số lượng đồng bào dân tộc thiểu số (chủ yếu là Hoa, Nùng, Tày...) sinh sống đông, nhưng bằng nhiều hình thức tuyên truyền, vận động quần chúng, sau một thời gian ngắn, Sông Thao đã xây dựng được nhiều cơ sở cách mạng trong đồng bào dân tộc, gây dựng được cơ sở cốt cán. Qua đó, từng bước phối hợp với với nhân dân địa phương đưa phong trào cách mạng ngày một đi lên, đưa Sông Thao vươn lên trong vai trò là một bàn đạp, một cửa khẩu hậu cần của Tỉnh và quân khu. Suốt 15 năm đấu tranh vô cùng ác liệt nhưng bằng tinh thần đoàn kết, tự lực tự cường, anh dũng trong đấu tranh cách mạng cùng với sự lãnh đạo của Đảng bộ, quân và dân xã Sông Thao đã đoàn kết một lòng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, lập nên những chiến công chói lọi vẻ vang, góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng, thống nhất đất nước.

Bước vào thời kỳ đổi mới cùng với những khó khăn chung của cả nước Sông Thao còn phải đối mặt với những khó khăn do cơ chế bao cấp kéo dài, quan liêu và những rào cản của cơ chế, kế hoạch hóa tập trung. Với tinh thần đoàn kết, nỗ lực không ngừng Đảng bộ, chính quyền địa phương và nhân dân Sông Thao đã tìm hướng đi mới nhằm khắc phục hậu quả chiến tranh cũng như ổn định cuộc sống. Qua đó, từng bước đưa xã Sông Thao vượt khó khăn, bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; tập trung phát huy mọi nguồn lực sẵn có của địa phương làm tiền đề vững chắc cho việc thực hiện nhiệm vụ, mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa xã hội đảm bảo công tác an ninh quốc phòng. Bên cạnh đó, công tác phát triển đảng cũng ngày càng được nâng cao, từ một Chi bộ nhỏ chỉ với 12 đảng viên sinh hoạt, bằng sự sáng tạo cũng như chỉ đạo đúng đắn Chi ủy đã từng bước đưa Chi bộ phát triển lên thành Đảng bộ và tính đến 30/6/2024, Đảng bộ Sông Thao đã có 8 Chi bộ trực thuộc với 134 đảng viên sinh hoạt. Với những kết quả đã đạt được, năm 2015 xã Sông Thao được UBND Tỉnh Đồng Nai công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới; năm 2021 UBND Tỉnh Đồng Nai công nhận là xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, phấn đấu năm 2024 về đích nông thôn mới kiểu mẫu.