Huyện Thống Nhất hiện có 04 tôn giáo đang hoạt động là Công giáo, Phật giáo, Cao đài và Tin lành, có 75 cơ sở tôn giáo và 381 chức sắc, nhà thu hành, 205 chức việc; số lượng tín đồ các tôn giáo 149.925/171.801 người, chiếm tỉ lệ 87,26% dân số toàn huyện. Đồng bào các tôn giáo trên địa bàn huyện cư trú rộng khắp, đông nhất ở vùng 5 xã Kiệm Tân (Quang Trung, Gia Tân 1, Gia Tân 2, Gia Tân 3, Gia Kiệm). Hiện trên địa bàn huyện có 01 vị Linh mục (trưởng Ban đoàn kết công giáo) và 01 vị Trưởng Ban trị sự GHPGVN huyện là đại biểu HĐND huyện; 04 tu sĩ và 11 vị là Trưởng, Phó Ban hành giáo các giáo xứ trên địa bàn huyện là đại biểu HĐND xã. Tính đến tháng 5/2024, toàn huyện có 1004/3.104 đảng viên có đạo, chiếm 32,4% so với tổng số đảng viên toàn Đảng bộ huyện; tập hợp được 56.258/68.474 đoàn viên, hội viên có tôn giáo, chiếm tỷ lệ 82,16% tổng số đoàn viên, hội viên. Ủy viên MTTQ huyện có 18 người có đạo; Ủy viên MTTQ các xã, thị trấn có 162 người có đạo. Tổng số UV. BCH các đoàn thể chính trị-xã hội cơ sở huyện hiện có 37 tín đồ tôn giáo. Tổng số Uỷ viên BCH các đoàn thể các xã, thị trấn 509 người là tín đồ tôn giáo. Thực hiện chủ trương, chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước, Đảng bộ, chính quyền từ huyện đến cơ sở luôn quan tâm đến nhu cầu tín ngưỡng, tôn giáo chính đáng của quần chúng nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tôn giáo, chức sắc, nhà tu hành các tôn giáo hợp pháp hoạt động theo đúng quy định của pháp luật và hiến chương, điều lệ của các tổ chức tôn giáo. Đa số chức sắc, nhà tu hành, chức việc, tín đồ các tôn giáo trên địa bàn chấp hành tốt pháp luật, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vai trò quản lý của Nhà nước, tích cực lao động, sản xuất, hưởng ứng tham gia các phong trào thi đua, yêu nước, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, củng cố khối đại đoàn kết, giữ vững an ninh, chính trị trên địa bàn.
Lãnh đạo huyện Thống Nhất tặng hoa chúc mừng các vị chức sắc, tu sĩ, chức việc các tôn giáo trên địa bàn huyện Thống Nhất tại buổi họp mặt chức sắc, tu sĩ, chức việc các tôn giáo năm 2024
Những năm qua, các cấp ủy đảng, chính quyền huyện đã chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác tôn giáo, trọng tâm là tuyên truyền, phổ biến Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; tổ chức các hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho chức sắc, nhà tu hành, chức việc, tín đồ các tôn giáo và đại diện hoặc thành viên Ban quản lý cơ sở tín ngưỡng trên địa bàn huyện,... Công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức tôn giáo thực hiện việc treo cờ Tổ quốc tại các cơ sở tôn giáo được quan tâm; việc tổ chức tranh thủ, gặp gỡ, vận động rộng rãi, vận động cá biệt các chức sắc, chức việc, tu sĩ tiêu biểu có uy tín của các tôn giáo được Huyện ủy, UBND, UBMTTQ huyện và các cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện thường xuyên, với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với từng thời điểm. Qua đó, tiếp tục tranh thủ sự đồng thuận của các vị chức sắc chủ chốt trong thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kịp thời nắm tình hình, chỉ đạo xử lý ngay những tình huống phát sinh trong công tác tôn giáo, không để phức tạp hoặc phát sinh “điểm nóng”.
Bên cạnh đó, thông qua “Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc”, ngày hội “Quốc phòng toàn dân”, tín đồ các tôn giáo đã tham gia đóng góp hàng ngàn ý kiến về công tác giữ gìn an ninh trật tự và cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị giúp cơ quan chức năng triệt phá các vụ vi phạm pháp luật. Các khu dân cư đã thực hiện tốt việc cảm hóa đối tượng lầm lỡ vi phạm pháp luật ra đầu thú; tích cực động viên thanh niên trúng tuyển nghĩa vụ quân sự và Công an nhân dân lên đường nhập ngũ. Bên cạnh đó, đã phối hợp các tổ chức tôn giáo thực hiện chính sách hậu phương quân đội bằng nhiều việc làm thiết thực như: đào tạo nghề, hỗ trợ vốn cho thanh niên xuất ngũ về địa phương có điều kiện để sản xuất, kinh doanh ổn định cuộc sống. Nhiều mô hình trong phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc ở vùng có đông tín đồ tôn giáo hoạt động hiệu quả như: Giáo xứ bình an, trật tự (Giáo xứ Ninh Phát xã Quang Trung; giáo xứ Dốc Mơ, xã Gia Tân 1; giáo xứ Xuân Linh, xã Hưng Lộc); “Đội nữ dân phòng vùng đồng bào đạo Công giáo” (xã Gia Tân 1); các tổ chức tự quản khu dân cư “Xóm đạo bình yên” (xã Gia Tân 2, Gia Tân 3, Gia Kiệm), “Tiếng kẻng an ninh” (xã Gia Tân 3), “Khu dân cư bảo vệ môi trường” (xã Hưng Lộc), “Khu dân cư kiểu mẫu” (xã Quang Trung); Hội liên hiệp Phụ nữ huyện triển khai xây dựng 15 Câu lạc bộ “Gia đình hạnh phúc”; 25 tổ phụ nữ tôn giáo,... mô hình nhà tôi có bình chữa cháy, tổ liên gia đình phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn toàn huyện. Trong các đợt ra quân làm công tác dân vận, các vị Linh mục đều tham dự và kêu gọi tín đồ tôn giáo tham gia trồng cây xanh, thực hiện dọn dẹp vệ sinh môi trường ở khu dân cư. Ngoài ra, các Cộng đoàn, dòng tu nữ trên địa bàn hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế hoạt động khá hiệu quả.
Đặc biệt, trong thời điểm dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, các tôn giáo trên địa bàn huyện thực hiện nghiêm hướng dẫn và đề nghị của chính quyền các cấp liên quan đến công tác phòng, chống dịch. Các tổ chức tôn giáo trên địa bàn huyện đã chung tay đóng góp ủng hộ công tác phòng, chống dịch với tổng số tiền ước tính khoảng 5,2 tỷ đồng. Ngoài ra, các cơ sở tôn giáo trên địa bàn huyện đã trực tiếp gửi tặng nhân dân trên địa bàn, không phân biệt người dân là tín đồ tôn giáo mình hay tôn giáo bạn các nhu yếu phẩm như: thịt, gạo, cá, nước mắm, dầu ăn.....; tổ chức các GIAN HÀNG KHÔNG ĐỒNG để nhân dân tự đến lấy khi cần thiết; các cơ sở tôn giáo là địa điểm để chính quyền tổ chức việc tiêm Vắc xin phòng COVID-19 cho bà con nhân dân; đặc biệt Nhà giáo lý của Giáo xứ Dốc Mơ đã trở thành khu cách ly COVID -19. Một số vị chức sắc, tu sĩ còn tình nguyện tham gia công tác phòng, chống dịch tại các bệnh viện dã chiến trên địa bàn tỉnh Đồng Nai; chức việc, tín đồ các tôn giáo tình nguyện tham gia trực chốt, đảm bảo cho công tác phòng, chống dịch COVID-19. Bên cạnh đó, các cơ sở tôn giáo trên địa bàn huyện đã tuyên truyền, vận động đồng bào tín đồ chấp hành các quy định của chính quyền các cấp trong công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Huyện Thống Nhất tổ chức họp mặt chức sắc, tu sĩ, chức việc các tôn giáo năm 2024
Để thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động chức sắc và tín đồ tôn giáo thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong công tác tôn giáo; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm, hành động của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức đối với công tác tuyên truyền, vận động đồng bào tôn giáo trong tình hình mới, góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác tôn giáo.
Chỉ đạo đổi mới nội dung, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động đồng bào tôn giáo của các tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là cơ quan nhà nước, chính quyền từ huyện đến cơ sở; công tác tuyên truyền, vận động đồng bào tôn giáo phải gắn với thực hiện chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, tổ chức trên địa bàn. Chỉ đạo các tổ chức trong hệ thống chính trị chú trọng xây dựng mối quan hệ cởi mở, chân thành với chức sắc, chức việc, nhất là những người lãnh đạo, phụ trách tổ chức tôn giáo tại địa phương. Thường xuyên duy trì công tác kiểm tra, giám sát, chú trọng công tác tổ chức sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện; kịp thời biểu dương, khen thưởng, nhân rộng các mô hình điển hình để tạo phong trào thi đua ngày càng sâu rộng; đẩy mạnh công tác tuyên truyền các điển hình tập thể, cá nhân trên các phương tiện thông tin đại chúng tạo sự lan tỏa trong toàn xã hội.
Hai là, nâng cao công tác quản lý nhà nước về tôn giáo, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tôn giáo, chức sắc, tín đồ các tôn giáo hợp pháp hoạt động. Từ đó các tôn giáo tự giác thực hiện nghiêm Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và các quy định pháp luật liên quan đến tôn giáo; đồng thời chủ động, tích cực tham gia đấu tranh với hoạt động lợi dụng tôn giáo, kích động chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, gây mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, chống phá Đảng, Nhà nước.
Chủ động, kịp thời thông tin để Nhân dân, nhất là chức sắc, chức việc, đồng bào tôn giáo hiểu rõ những vấn đề liên quan đến tôn giáo tại địa phương. Thường xuyên lắng nghe và giải quyết kịp thời, thỏa đáng các nhu cầu chính đáng, hợp pháp về sinh hoạt, hoạt động tôn giáo của chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tổ chức tôn giáo; giải quyết, xử lý những vấn đề phát sinh trong hoạt động tôn giáo thông qua vận động, thuyết phục để đồng bào tôn giáo hiểu và thấy được đúng, sai; phát huy tinh thần tự sửa chữa, khắc phục. Chủ động tiếp xúc, xây dựng mối quan hệ cởi mở, chân thành với các tổ chức, chức sắc, chức việc lãnh đạo, phụ trách tổ chức tôn giáo trên địa bàn, tạo niềm tin, đồng tình, gắn bó, đồng hành cùng chính quyền tham gia các phong trào thi đua yêu nước tại địa phương, xây dựng khối đoàn kết giữa đồng bào theo tôn giáo và không theo tôn giáo, giữa đồng bào theo các tôn giáo khác nhau.
Ba là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và tổ chức chính trị - xã hội chú trọng đổi mới công tác tuyên truyền, vận động đồng bào tôn giáo nâng cao tinh thần xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; vận động chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần dân tộc, tích cực tham gia xây dựng, củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết giữa đồng bào theo tôn giáo và đồng bào không theo tôn giáo, đồng bào theo các tôn giáo khác nhau. Xây dựng nếp sống “tốt đời, đẹp đạo”, tích cực hưởng ứng tham gia các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước.
Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội phù hợp với tình hình, đặc điểm từng tôn giáo, từng địa bàn; thường xuyên gặp gỡ, tiếp xúc, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của đồng bào tôn giáo, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền giải quyết kịp thời nhu cầu chính đáng của đồng bào tôn giáo; hướng dẫn tổ chức, chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo thấy rõ trách nhiệm và chủ động, tích cực tham gia các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng tại địa phương.
Chú trọng công tác vận động, tập hợp đoàn viên, hội viên là tín đồ tôn giáo, đồng thời lựa chọn, giới thiệu nguồn quần chúng tín đồ tôn giáo ưu tú cho Đảng xem xét bồi dưỡng, kết nạp; xây dựng và phát huy vai trò của cốt cán phong trào trong tôn giáo làm nòng cốt cho công tác vận động đồng bào tôn giáo; phát huy dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội trong đồng bào tôn giáo; vận động tổ chức, cá nhân tôn giáo tham gia làm thành viên các tổ chức trong hệ thống chính trị theo quy định pháp luật, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh.
Nguyễn Thắm