Bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Mười Nga - năm 1917 về giữ vững niềm tin của Nhân dân trong xây dựng Đảng (XDĐ)

Dưới sự lãnh đạo của V.I.Lênin và Đảng Bônsêvích, nhân dân Nga đã giành thắng lợi trong cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga (07/11/1917), lập nên nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới. Cách mạng Tháng Mười đã mở ra một thời đại mới trong lịch sử phát triển của nhân loại, làm thay đổi hoàn toàn cục diện thế giới cũng như vận mệnh của nhiều quốc gia, dân tộc. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, dù đã lùi xa hơn một thế kỷ, nhưng tầm vóc, ý nghĩa và tác động của nó đối với lịch sử tiến bộ của nhân loại vẫn còn nguyên giá trị về lý luận và thực tiễn. Cách mạng Tháng Mười Nga đã khẳng định sức sống mãnh liệt, giá trị trường tồn và để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá, trong đó, có bài học về giữ vững niềm tin của Nhân dân trong XDĐ hiện nay.

Lãnh tụ Vladimir Ilyich Lênin phát biểu trước người dân tại Petrograd năm 1917 (Ảnh tư liệu)

Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917:

Ngày 25/10/1917 (tức ngày 07/11/1917), dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Bônsêvích Nga, đứng đầu là lãnh tụ V.I.Lênin đã tấn công Cung điện Mùa Đông, lật đổ Chính phủ tư sản lâm thời, cuộc Cách mạng xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới giành thắng lợi, chính quyền đã thuộc về tay nhân dân. Cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi đã giải phóng giai cấp, xã hội và con người, lập ra Nhà nước công nông binh đầu tiên trên thế giới, xây dựng chế độ xã hội mới do nhân dân lao động làm chủ. Ngay sau khi giành được chính quyền, V.I.Lênin đã ban hành “Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất”, thực hiện chính sách ngày làm việc 8 giờ, nam nữ bình quyền, các dân tộc có quyền bình đẳng, tự do… thể hiện tính triệt để của cuộc cách mạng, hiện thực hóa lý tưởng cao đẹp của cách mạng xã hội chủ nghĩa. Với ý nghĩa và tầm vóc đó, Cách mạng Tháng Mười Nga đã tác động to lớn và sâu sắc đối với sự phát triển của phong trào cách mạng thế giới, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, trong đó, có Việt Nam. Thắng lợi của cuộc cách mạng này không chỉ là niềm cổ vũ, động viên, khích lệ, truyền cảm hứng đấu tranh cho giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức trên thế giới mà còn vạch ra cách thức để giai cấp vô sản thực hiện thành công cuộc cách mạng giành chính quyền, giành quyền làm chủ, giải phóng khỏi sự áp bức dân tộc và giai cấp. Đây là mô hình nhà nước vô sản kiểu mới sau khi giai cấp công nông giành được chính quyền.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười đã khơi dậy nỗ lực đặc biệt phi thường của nhân dân Xô Viết, vượt qua được thách thức hiểm nghèo để bảo vệ chính quyền non trẻ trước sự chống phá điên cuồng của 14 nước đế quốc, thành lập Liên bang các nước cộng hòa Xô Viết (Liên Xô), đạt được những thành tựu vượt bậc trong phát triển kinh tế, văn hóa, khoa học - kỹ thuật... trở thành một cường quốc công nghiệp, đi đầu trong lĩnh vực chinh phục không gian vũ trụ,… của nhân loại, thể hiện tính ưu việt, nét đặc biệt thể hiện đặc trưng của chế độ xã hội chủ nghĩa, thực hiện được chính sách xã hội công bằng, tiến bộ, vì con người… Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, nhân dân Liên Xô đã chịu những hy sinh mất mát vô cùng to lớn, góp phần rất quan trọng, trở thành lực lượng quyết định nhất cứu loài người khỏi thảm họa của chủ nghĩa phát xít. Đồng thời, thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga không chỉ làm thức tỉnh nhân loại bị áp bức, bóc lột vùng lên đấu tranh giành độc lập, tự do và mưu cầu hạnh phúc, làm cho hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân sụp đổ, dẫn đến thắng lợi của phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều nước thuộc địa trên thế giới, thúc đẩy phong trào công nhân ở các nước tư bản và sự ra đời của hệ thống xã hội chủ nghĩa, làm thay đổi cục diện thế giới, đưa nhân loại bước vào thời kỳ mới - thời đại hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội, mà còn để lại cho Việt Nam nhiều bài học rất sâu sắc, trong đó, có bài học về giữ vững niềm tin của Nhân dân trong XDĐ.

Sau Cách mạng Tháng Mười, V.I.Lênin và Đảng Bônsêvích Nga đã tập trung củng cố chính quyền Xô viết, xây dựng chế độ xã hội mới, đem lại cuộc sống tốt đẹp cho quần chúng nhân dân. “Sắc lệnh hòa bình” và “Sắc lệnh ruộng đất” được ban hành ngay sau khi cách mạng thành công, đáp ứng được ý nguyện của quần chúng nhân dân lao động Nga về một cuộc sống hòa bình, tự do và hạnh phúc. Sự thống nhất về mặt lợi ích của giai cấp vô sản với nhân dân lao động đã hình thành và phát triển một nguyên tắc đạo đức mới, đó là chủ nghĩa tập thể. Trong hơn 70 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa đã đạt được sự phát triển mạnh mẽ về tiềm lực kinh tế, xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội trên quy mô lớn với trình độ hiện đại, bảo đảm ngày càng tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Với sự lớn mạnh toàn diện, chủ nghĩa xã hội có ảnh hưởng sâu sắc trong đời sống chính trị thế giới, đóng vai trò quan trọng đối với sự sụp đổ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc, mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc và thời đại quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn thế giới. Chính chủ nghĩa xã hội và cuộc đấu tranh rộng lớn, mạnh mẽ của nhân dân lao động là động lực to lớn buộc các thế lực thực dân, đế quốc phải thừa nhận quyền độc lập, tự do của các dân tộc thuộc địa; chính quyền các nước tư bản có những cải cách xã hội để cải thiện đời sống của người lao động…

Từ sau Cách mạng Tháng Mười, Liên Xô đã giành được những thành tựu to lớn về nhiều mặt, nhất là, đã huy động được lực lượng vật chất và tinh thần đánh thắng liên minh các thế lực đế quốc trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, các thế lực phát xít tàn bạo trong Chiến tranh thế giới thứ hai, hình thành hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Bài học về giữ vững niềm tin của Nhân dân:

Ngày 22/10/1918, trong phiên họp liên tịch giữa Ban Chấp hành Trung ương các xô viết toàn Nga, Xô viết Moskva, các ủy ban công xưởng, nhà máy và các công đoàn, Lênin đã nêu lên một luận điểm nổi tiếng: “Một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nào nó biết tự vệ, nhưng không phải cách mạng có thể biết ngay được cách tự vệ”. Luận điểm này đã soi sáng cho rất nhiều cuộc cách mạng trên toàn thế giới, trong đó, có cách mạng Việt Nam, không chỉ trong thời kỳ đấu tranh giành độc lập mà cả trong bối cảnh hiện nay. Giữ chính quyền là một bài học quan trọng từ Cách mạng Tháng Mười Nga, bởi ngay sau Cách mạng Tháng Mười, các thế lực phản cách mạng đã điên cuồng chống phá Nhà nước Nga xô viết.

Trong bối cảnh hiện nay ở Việt Nam, chúng ta có thể vận dụng bài học này ở nhiều khía cạnh. Trong đó, yếu tố quan trọng nhất vẫn là tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và Đảng cần phát huy vai trò lãnh đạo mạnh mẽ, bảo đảm đường lối chính trị và tư tưởng của Đảng được thực hiện nhất quán. Việc củng cố niềm tin của Nhân dân vào Đảng là rất quan trọng để giữ vững chính quyền. Đó là phải không ngừng đổi mới và cải cách; là xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh mà trong đó, cần bảo đảm được và tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, đoàn thể, nhất là, trong bộ máy chính quyền, từ đó, tạo niềm tin trong Nhân dân. Đó là kiên quyết, kiên trì phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Đó là tăng cường đối thoại và lắng nghe ý kiến người dân. Để mọi chủ trương, quyết sách thực sự là “ý Đảng lòng dân”. Đặc biệt hiện nay, các kênh thông tin trên không gian mạng có thể cung cấp nhiều chất liệu để Đảng và Nhà nước có thể hiểu đúng và hiểu đủ các phản ánh, ý kiến của người dân hơn. Điều này sẽ tạo ra sự gắn bó giữa chính quyền và Nhân dân…

Những bài học trên đây được rút ra từ Cách mạng Tháng Mười Nga, đã được kiểm chứng trong thực tiễn. Ví dụ, bài học không ngừng đổi mới và cải cách đã đưa Liên Xô từ một nước lạc hậu, sau khi đánh bại 14 nước đế quốc can thiệp, đã thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, đồng thời, cũng đã đưa Liên Xô từ một quốc gia bị thiệt hại nặng nề trong Thế chiến II thành một siêu cường quốc chỉ trong một thời gian sau đó. Hay các bài học về quan liêu, xa dân, buông lỏng công tác xây dựng Đảng, đánh mất vai trò lãnh đạo của Đảng… chính là những nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991. Do đó, vận dụng những bài học này không chỉ giúp giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, tức là khẳng định vai trò và năng lực giữ chính quyền, mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

Bài học trong công tác xây dựng Đảng hiện nay:

Cách mạng Tháng Mười Nga để lại nhiều bài học quý giá, trong đó, quan trọng nhất là bài học giữ vững niềm tin của Nhân dân trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng. Từ sau Cách mạng Tháng Mười, V.I.Lênin đã nhiều lần nhấn mạnh, để xứng đáng với tư cách là một đảng cách mạng chân chính, các Đảng Cộng sản phải luôn đề phòng và kiên quyết đấu tranh ngăn chặn mọi biểu hiện tiêu cực trong nội bộ đảng, như: Suy thoái về tư tưởng chính trị, đặc quyền, đặc lợi, xa dân, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, cơ hội chủ nghĩa; phải nghiêm túc thực hiện tự phê bình và phê bình; phải thường xuyên tự điều chỉnh sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Đây là những chỉ dẫn hết sức quý báu của V.I.Lênin được rút ra từ thành công của Cách mạng Tháng Mười.

Kế thừa những giá trị quý báu của Cách mạng Tháng Mười Nga về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng, từ khi thành lập đến nay, Đảng ta luôn coi trọng nhiệm vụ xây dựng Đảng, nhất là, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng. Trong sự nghiệp đổi mới, Đảng ta đã chủ trương lấy phát triển kinh tế làm nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Đảng làm nhiệm vụ then chốt. Ngoài ra, Đảng luôn quán triệt sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về XDĐ và vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam, đề ra đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn, lãnh đạo Nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Thực tiễn Cách mạng Tháng Mười chứng minh rằng, bất cứ một chế độ nào đi ngược lại lợi ích chân chính của dân tộc, của Nhân dân, cản trở tiến bộ xã hội thì tất yếu bị đào thải, thay thế bởi một chế độ xã hội khác. Ngoài ra, để một tổ chức đảng có thể tập hợp được sức mạnh của quần chúng nhân dân, tất yếu phải vì những mục tiêu cao đẹp, nhân văn. Nếu khi tiến hành Cách mạng Tháng Mười, Đảng Bônsêvích Nga luôn nêu cao khẩu hiệu “Chính quyền về tay các Xô viết”, thì ngày nay, Đảng Cộng sản Việt Nam khi lãnh đạo Nhân dân ta tiến hành công cuộc đổi mới và phát triển đất nước, luôn hướng đến mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Những mục tiêu cao đẹp đó chính là ngọn cờ tập hợp lực lượng mà Đảng ta đã kế thừa từ những bài học quý giá của Đảng Bônsêvích Nga trong việc phát huy sức mạnh của đông đảo quần chúng nhân dân tham gia cách mạng.

Chủ nghĩa Mác - Lênin đã soi đường cho cách mạng Nga thành công từ năm 1917 và chủ nghĩa Mác - Lênin cùng với tư tưởng Hồ Chí Minh đã dẫn đường cho cách mạng Việt Nam giành được những thắng lợi quan trọng và vĩ đại trong suốt hơn 94 năm qua. Do đó, Đảng ta luôn tự hào mà khẳng định: Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng và cách mạng Việt Nam, là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta.

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thay mặt Bộ Chính trị đã ký ban hành Quy định số 144-QĐ/TW, ngày 09/5/2024 Quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam cũng luôn nhận thức rõ và xác định: Một mặt cần phải bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; một mặt phải đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái của các thế lực phản động, cơ hội chính trị đang ra sức tấn công nhằm phủ nhận, xuyên tạc nền tảng tư tưởng của Đảng. Điều đó được thể hiện rất rõ nét trong các chủ trương, đường lối của Đảng, đặc biệt là trong Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về "Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới"; Quy định số 144-QĐ/TW của Bộ Chính trị (khóa XIII) về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới. Đây chính là sự vận dụng sáng tạo tinh thần đấu tranh kiên quyết, không khoan nhượng của người Bônsêvích Nga dưới sự lãnh đạo của V.I.Lênin để bảo vệ thành quả cách mạng trong thời đại ngày nay của Đảng ta.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Giống như mặt trời chói lọi, Cách mạng Tháng Mười chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế”. Những lý tưởng cao đẹp của Cách mạng Tháng Mười như: Độc lập dân tộc, tự do cho Nhân dân, hòa bình, dân chủ, bình đẳng, bác ái cho mọi người, xóa bỏ áp bức, bóc lột, xóa nghèo nàn, lạc hậu, phân biệt chủng tộc... vẫn là những giá trị mà hiện nay nhân loại đang tiếp tục theo đuổi và hướng tới. Lý tưởng Cách mạng Tháng Mười mãi mãi soi rọi cho nhân loại trên con đường đấu tranh vì một thế giới hòa bình, công bằng, dân chủ, bình đẳng và tiến bộ. Dù đã đi qua 107 năm nhưng tinh thần Cách mạng Tháng Mười Nga hiện vẫn là “ngọn đuốc soi đường” cho sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước của Việt Nam, trong đó, cần giữ vững niềm tin của Nhân dân trong công tác XDĐ.

Lê Sơn