Xác định công tác dân tộc và thực hiện các chính sách dân tộc có vai trò đặc biệt quan trọng, gắn liền với chính sách phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh, những năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tập trung thực hiện, hỗ trợ đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS nói chung, đồng bào dân tộc Khmer nói riêng, nhằm nâng cao mức sống, tạo điều kiện cho đồng bào phát huy khả năng, kinh nghiệm sản xuất, phát triển kinh tế gia đình. Đồng thời, gắn với công tác hỗ trợ, chăm lo, thực hiện các chính sách phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc, trong đó, tập trung vùng có đông đồng bào dân tộc Khmer.
Toàn tỉnh hiện có 50 thành phần DTTS với hơn 198.784 người, chiếm 6,42% dân số toàn tỉnh; trong đó, đồng bào dân tộc Khmer có 23.569 người, chiếm 11,85% trong tổng số đồng bào DTTS và chiếm 0,72% dân số toàn tỉnh. Đồng bào dân tộc Khmer đến Đồng Nai sinh sống, lập nghiệp vào những năm 1970 từ các tỉnh miền Tây Nam bộ và một số ít từ Campuchia sang cư trú rải rác, xen kẽ với các dân tộc khác ở địa phương, một số sống tập trung thành cộng đồng ở các ấp, khu phố trên địa bàn các xã, thị trấn.
Trải qua nhiều thế hệ, cùng với cộng đồng các DTTS trong tỉnh, dân tộc Khmer có truyền thống gắn bó, đoàn kết với nhau trong đấu tranh cũng như trong xây dựng và phát triển tỉnh nhà. Cộng đồng dân tộc Khmer đã và đang góp phần không nhỏ trong việc cùng cộng đồng các dân tộc anh em thực hiện mục tiêu xây dựng Đồng Nai phát triển bền vững.
Người dân Khmer thực hiện nghi lễ đón Tết Chôl Chnăm Thmây (Ảnh: TL)
Những năm qua, công tác xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào DTTS nói chung, đồng bào dân tộc Khmer nói riêng luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện; các hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội ở vùng đồng bào DTTS thường xuyên được đổi mới về nội dung, phương thức và đạt được nhiều kết quả tích cực. Công tác tập hợp quần chúng là đồng bào dân tộc Khmer vào các tổ chức chính trị - xã hội được tỉnh quan tâm thực hiện hiệu quả. Đến nay, tổng số ủy viên ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp là đồng bào dân tộc Khmer hiện có 07 người; các tổ chức chính trị - xã hội đã tập hợp 8.307 đoàn viên, hội viên là đồng bào dân tộc Khmer vào tổ chức, đạt 35,2% trên tổng số đồng bào dân tộc Khmer. Công tác phát triển đảng viên là đồng bào dân tộc Khmer cũng được cấp ủy đảng trong tỉnh chú trọng, từ năm 2018 đến nay, các cấp ủy đã xem xét, kết nạp 04 đảng viên mới là đông bào dân tộc Khmer. Hiện tổng số đảng viên là đồng bào dân tộc Khmer trong tỉnh là 21 đảng viên (đạt 1,25% trên tổng số đảng viên DTTS).
Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo phát triển mọi mặt đối với đồng bào các DTTS, trong đó, có đồng bào dân tộc Khmer của các cấp ủy đảng, chính quyền. Qua đó, đời sống của đồng bào dân tộc Khmer có bước phát triển đáng kể, cơ sở hạ tầng kỹ thuật: điện, đường, trường, trạm ở các phường, xã, vùng có đông đồng bào dân tộc Khmer cơ bản đã được xây dựng khang trang, sạch đẹp, tạo điều kiện cho đồng bào phát triển[1]. Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người trong đồng bào dân tộc Khmer đạt 98 triệu đồng/người/năm, tăng 35,5% so với năm 2018 (2018 là 72,3 triệu đồng); số hộ nghèo và cận nghèo giảm so với năm 2018 (số hộ nghèo là 58 hộ, giảm 35 hộ; số hộ cận nghèo 38 hộ, giảm 15 hộ)[2]. Hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho các hộ đồng bào dân tộc Khmer để đầu tư trồng trọt, chăn nuôi, mở rộng sản xuất, kinh doanh nhằm nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế hộ gia đình[3].
Nhìn chung, những năm qua các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh luôn kịp thời quan tâm, chăm lo vật chất, tinh thần và giải quyết những nguyện vọng chính đáng của đồng bào dân tộc nói chung và dân tộc Khmer nói riêng, đã tạo sự đồng thuận trong đồng bào dân tộc Khmer về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tạo sự chuyển biến tích cực trong lao động sản xuất, phát triển kinh tế gia đình, tham gia các phong trào thi đua yêu nước tại địa phương của đồng bào dân tộc Khmer.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn khó khăn, hạn chế: Đời sống kinh tế của đồng bào dân tộc Khmer tuy có chuyển biến, nhưng vẫn còn khó khăn; trình độ dân trí còn thấp so với mặt bằng chung của tỉnh; nhận thức về pháp luật của một bộ phận đồng bào dân tộc Khmer còn hạn chế; việc áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất trong đa số hộ đồng bào dân tộc Khmer còn hạn chế; diện tích đất sản xuất của hộ gia đình còn thiếu, nhỏ lẻ, manh mún, năng suất sản xuất thấp; số lao động là đồng bào dân tộc Khmer nhập cư và đang làm việc tại các khu công nghiệp, nhà máy trên địa bàn tỉnh chủ yếu làm theo thời vụ, thường xuyên thay đổi nơi cư trú, do đó, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về tình hình an ninh trật tự.
Để duy trì và phát huy kết quả đạt được, đồng bào Khmer tiếp tục phát triển mọi mặt, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, thời gian tới các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục quán triệt trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và quần chúng nhân dân về công tác dân tộc trong tình hình mới; tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng trong vùng đồng bào DTTS nhằm nâng cao nhận thức về công tác dân tộc và thực hiện hiệu quả chính sách dân tộc. Tiếp tục làm tốt công tác vận động, phát huy vai trò của các chức sắc tôn giáo, người có uy tín trong đồng bào dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kịp thời, nắm bắt tình hình và tâm tư, nguyện vọng của đồng bào dân tộc Khmer; tiếp tục xây dựng phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc tại các xã, ấp, khu phố có đông đồng bào dân tộc Khmer thật sự vững mạnh, là chỗ dựa vững chắc cho đồng bào dân tộc Khmer ổn định cuộc sống, lao động sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, y tế, giáo dục vùng đồng bào DTTS. Tiếp tục bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer; tuyên truyền, vận động đồng bào học tập nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, nâng cao dân trí trong đồng bào dân tộc Khmer. Tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đồng bào dân tộc Khmer về chủ quyền, lãnh thổ quốc gia, ý thức bảo vệ Tổ quốc. Theo dõi nắm chắc diễn biến tình hình, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn làm thất bại âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá của các thế lực thù địch.
Trần Thị Mai Chi
[1] 100% xã có đông đồng bào DTTS đều có đường nhựa đi đến trung tâm, 99,5% ấp vùng DTTS có đường giao thông được nâng cấp, cải tạo, xây dựng mới; 100% các xã, ấp vùng đồng bào dân tộc có điện lưới quốc gia, trường học, trạm y tế, bưu điện, trung tâm học tập cộng đồng; 100% xã có trạm truyền thanh; 100% ấp có cụm loa truyền thanh, tỷ lệ phủ sóng truyền hình đạt 100%; 99,9% số hộ dân tộc có điện sinh hoạt, trên 82.5% số hộ được sử dụng nước sạch; 90% số hộ có phương tiện nghe nhìn.
[2] Trong đó, Nhơn Trạch (hộ nghèo 04, cận nghèo 02); Thống Nhất (hộ nghèo 05, cận nghèo 0); Định Quán (hộ nghèo 34, cận nghèo 0); Trảng Bom (hộ nghèo 04, cận nghèo 08); Long Thành (hộ nghèo 01, cận nghèo 0); Tân Phú (hộ nghèo 03, cận nghèo 07); Xuân Lộc (hộ nghèo 03, cận nghèo 12), Long Khánh (hộ nghèo 04, cận nghèo 0).
[3] Từ năm 2018 đến nay, Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh Đồng Nai đã hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho 255 lượt hộ gia đình đồng bào dân tộc Khmer với tổng kinh phí là 5,4 tỷ đồng.