Kỷ niệm 50 Ngày Giải phóng Định Quán (17/3/1975-17/3/2025)

Cách đây 50 năm, ngày 17/3/1975, chớp thời cơ lực lượng cách mạng đã giành chiến thắng tại chiến trường Tây Nguyên (ngày 10/3/1975), quân và dân Định Quán đã phối hợp cùng bộ đội chủ lực Quân đoàn 4 nổ những phát súng tiêu diệt Chi khu Định Quán của địch.

Đầu năm 1974, trước tình hình mới của cách mạng, Trung ương cục miền Nam đã chỉ đạo thành lập tỉnh Tân Phú, có 03 huyện Phú giáo, Tân Uyên bắc và huyện Độc Lập, bao gồm các địa bàn: Định Quán, Lý lịch, Tà Lài, Phương Lâm, Bù Cháp. Đến cuối năm 1974, tỉnh Tân phú được điều chỉnh lại gồm 02 huyện Độc lập và Định quán. Tỉnh có nhiệm vụ xây dựng địa bàn đứng chân cho lực lượng chủ lực Miền, là cơ sở tập kết hậu cần, mở hướng tiến công vào Sài Gòn từ phía Đông. Đến 20/7/1974, Quân Đoàn 4 được thành lập, đoàn hậu cần 814 được bổ sung quân số và phương tiện xuồng, phà vượt sông, các đội vận tải hậu cần, hệ thống cụm kho quân giới, quân nhu và bệnh viện K82 được thành lập, phục vụ cho nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới.

Trên đường số 20, địch tổ chức 01 chi khu quân sự với hệ thống phòng thủ tương đối mạnh tại Định Quán, điểm giáp ranh giữa Quân khu 2 và Quân khu 3 của quân đội Sài Gòn. Trong chiến dịch Tây Nguyên, theo kế hoạch, Quân giải phóng sẽ đánh cắt các đường bộ số 11, 19, 21. Đánh chiếm Định Quán không chỉ có ý nghĩa làm chủ đường 20, chia cắt đường 21, mà còn tạo điều kiện giải phóng tỉnh Lâm Đồng, mở rộng vùng giải phóng Nam Tây Nguyên.

Ngày 10/3/1975, Buôn Ma Thuột được giải phóng, chiến dịch Tây Nguyên giành thắng lợi quyết định, mở ra thời cơ giải phóng miền Nam. Qua công tác binh vận và trinh sát nắm địch, dù lực lượng địch ở Chi khu Định Quán rất mạnh, có công sự chắc chắn và địa hình hiểm trở, là cứ điểm phòng thủ quan trọng của địch trên quốc lộ 20, nhưng quân và dân Định Quán cùng với lực lượng chủ lực Quân đoàn 4 quyết tâm tiêu diệt cứ điểm với thời gian ngắn nhất.

Sư đoàn 7 (Quân đoàn 4) cùng lực lượng vũ trang Quân khu 6, Quân khu 7 được giao nhiệm vụ đánh chiếm Định Quán, giải phóng đường 20 và tỉnh Lâm Đồng. Sau quá trình chuẩn bị chu đáo, 05giờ 40 phút, sáng 17/3/1975, Quân giải phóng nổ súng tiến công Định Quán và các căn cứ của địch ở Phương Lâm, La Ngà, Núi Tràn, đồi Đăng Ca, điểm cao 112. Cũng trong ngày 17/3/1975, các lực lượng vũ trang địa phương phối hợp với bộ đội chủ lực Quân đoàn 4 tiến công và làm chủ các địa bàn Núi Tràn, yếu khu quân sự của địch ở Phương Lâm. Ngày 18/3/1975, Quân giải phóng tiếp tục tiến công, lần lượt tiêu diệt các cứ điểm phòng thủ của địch ở Định Quán. Ngày 20/3/1975, lực lượng ta tiến công địch khu vực La Ngà và chiếm giữ được cầu La Ngà. Đầu tháng 4/1975, lực lượng vũ trang cách mạng đánh địch ở yếu khu quân sự Túc Trưng, giải phóng địa bàn Túc Trưng, tiếp đó, giải phóng Kiệm Tân. Đến 16/4/1975, toàn bộ địa bàn Tân Phú, Định Quán và tuyến quốc lộ 20 đến Dầu Giây được giải phóng, tạo hành lang cho lực lượng quân giải phóng tiến về Sài Gòn thực hiện chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Hình ảnh bộ đội Sư đoàn 7 tấn công chiếm lĩnh núi Ba Chồng - Định Quán ngày 18/3/1975 (ảnh tư liệu)

Định Quán - đường 20 giải phóng đã cắt đứt con đường bộ duy nhất từ miền Đông Nam bộ lên Tây Nguyên, mở thêm một hành lang quan trọng cho Quân giải phóng trên hướng Đông Bắc Sài Gòn.

Sự kiện giải phóng Định Quán có ý nghĩa cực kỳ quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị chủ lực của quân ta bao vây, tiến công giải phóng Xuân Lộc, tuyến phòng thủ cuối cùng của quân đội Việt Nam Cộng hòa ở phía Đông Bắc Sài Gòn. Từ đây, quân đội ta tiến vào Sài Gòn, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, kết thúc 21 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc.

Sau giải phóng, Định Quán là huyện miền núi, nghèo của tỉnh, đời sống người dân khó khăn. Tuy nhiên, sau 50 năm phấn đấu, phát huy tinh thần đoàn kết, vượt qua khó khăn, tập trung phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh, huyện đã đạt được nhiều thành tựu, tự tin bước vào kỷ nguyên mới.

Huyện Định Quán ngày hôm nay

Năm 2024, huyện Định Quán đạt và vượt 44/44 chỉ tiêu về kinh tế - xã hội, trong đó, 20 chỉ tiêu đạt, 24 chỉ tiêu vượt. Một số chỉ tiêu quan trọng vượt như: thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt hơn 86 triệu đồng (chỉ tiêu 85 triệu đồng/bình quân 01 người); giá trị sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp tăng trên 4,7% (chỉ tiêu tăng 4%); giá trị sản xuất công nghiệp tăng 9,12% (chỉ tiêu tăng từ 8-9%). Thu ngân sách nhà nước tăng 22% so với kế hoạch. Đặc biệt, huyện Định Quán vừa được Chính phủ công nhận đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao.

Huy Dương