Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ được quân dân ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh chuẩn bị mọi mặt, kỹ lưỡng từ sớm, từ xa và chủ động mở màn ngày 13/3/1954. Theo đó, đúng 08 giờ sáng, ngày 13/3/1954, những viên đạn sơn pháo của bộ đội ta bắn vào sân bay Mường Thanh làm hai chiếc máy bay Đacôta của quân Pháp vừa hạ cánh bị bốc cháy; đó chính là những viên đạn đầu tiên mở màn của chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Đến 17 giờ 05 phút cùng ngày, sau hiệu lệnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, 40 khẩu pháo nòng 75 đến 120 ly đồng loạt nhả đạn vào các vị trí của quân Pháp trong cứ điểm Him Lam, bộ đội ta xuất kích bắt đầu trận đánh mở màn của chiến dịch Điện Biên Phủ. Trận đánh cứ điểm Him Lam kéo dài đến 23 giờ 30 phút, đêm ngày 13/3/1954. Kết quả, Đại đoàn 312 đã hoàn thành nhiệm vụ tiêu diệt trung tâm đề kháng cứ điểm Him Lam, diệt 300 tên địch, bắt 200 tên, thu toàn bộ vũ khí, trang bị…[1].

          Để khích lệ, động viên tinh thần chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ trên chiến trường Điện Biên Phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành những tình cảm, sự yêu thương sâu sắc đến các anh nơi chiến trường. Người đã viết thư gửi cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ; trong thư, Bác Hồ “thân ái gửi toàn thể cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận. Các chú sắp ra mặt trận. Nhiệm vụ các chú lần này rất to lớn, khó khăn, nhưng rất vinh quang”[2]. Lời kêu gọi được đăng trên Báo Quân đội nhân dân, xuất bản tại mặt trận, số 131 (14/3/1954), vào thời điểm chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ vừa mở màn.  

Trên thế giới, lãnh tụ Hồ Chí Minh là người luôn luôn xem mỗi người dân đất nước Việt Nam nói chung, người chiến sĩ cách mạng nơi chiến trường nói riêng như con cái ruột thịt của mình. Vì vậy, người chiến sĩ cách mạng đứng lên bảo vệ quê hương, Tổ quốc với danh xưng thân thương, trìu mến, cao đẹp là anh “Bộ đội Cụ Hồ”. Do đó, Bác Hồ ân cần nhắc nhở, động viên cán bộ, chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ đang chiến đấu giằng co quyết liệt, tranh từng tấc đất với quân xâm lược thực dân Pháp, đó là “các chú vừa được chỉnh quân chính trị và chỉnh huấn quân sự và đã thu được nhiều thắng lợi về tư tưởng và chiến thuật, kỹ thuật”[3].

Đồng thời, trong thư, Bác Hồ kính yêu đã đặt niềm tin tất thắng vào toàn thể cán bộ, chiến sĩ, dân công hỏa tuyến, thanh niên xung phong … trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đó là “nhiều đơn vị đã đánh thắng trên các mặt trận. Bác tin chắc rằng các chú sẽ phát huy thắng lợi vừa qua, quyết tâm vượt mọi khó khăn gian khổ để làm tròn nhiệm vụ vẻ vang sắp tới. Bác chờ các chú báo cáo thành tích để thưởng những đơn vị và cá nhân xuất sắc nhất”[4]. Cuối thư, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dự báo thắng lợi trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ của quân dân ta: “Chúc các chú thắng to. Bác hôn các chú. Chào thân ái và quyết thắng”[5] như một điều tất yếu của lẽ phải, của chân lý, quy luật khách quan một dân tộc anh hùng dưới sự lãnh đạo của Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Qua thư gửi cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngắn gọn, súc tích với 136 từ như lời “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn năm 1285 đã khích lệ ý chí lập công danh, xả thân vì nước; khích lệ tình yêu Tổ quốc, tinh thần bất khuất, quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược thực dân Pháp góp phần quan trọng để quân dân ta chủ động mở đợt tấn công thứ 2 vào tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ (30/3 đến 26/4/1954). Theo đó, đúng 18 giờ, ngày 30/3/1954, quân ta đồng loạt nổ súng tiến công các cao điểm phía Đông phân khu Trung tâm. Mở đầu trận đánh, pháo binh ta dồn dập nhả đạn vào Sở Chỉ huy của Đại tá Đờ Cát-xtơ-ri cùng các điểm cao C1, D1, E1, các trận địa pháo và khu vực quân cơ động của Pháp ở Mường Thanh và Hồng Cúm. Quân Pháp hoang mang, không kịp trở tay đối phó do bị bất ngờ… Trận đánh cuối cùng của đợt tiến công thứ 2 là trận quân ta tiêu diệt cứ điểm Huyghét vào đêm 22/4/1954, đây là trung tâm đề kháng khá mạnh nhằm bảo vệ sân bay Mường Thanh. Trận này, quân ta áp dụng thành công chiến thuật “đánh dúi”, đào chiến hào, bí mật áp sát vào tận sâu trong đồn địch, đến nỗi quân Pháp có cảm giác bộ đội ta như “từ dưới đất chui lên” ngay giữa đồn địch. Trong vòng không đầy một giờ, bộ đội ta đã làm chủ hoàn toàn Huyghét 1. Phần lớn số 177 lính lê dương bảo vệ vị trí bị bắt sống. Bộ đội ta đã tiêu diệt được một vị trí quan trọng do một đơn vị lê dương sừng sỏ của Pháp bảo vệ với tổn thất không đáng kể; đến 22 giờ đêm, quân ta làm chủ được đồn; đến sáng, Sở Chỉ huy của Đờ Cát-xtơ-ri ở Mường Thanh vẫn chưa biết tin, đến 07 giờ 30, ngày 23/4/1954, khi một số tên lính Pháp thoát chết chạy về đây báo tin thì Sở Chỉ huy của Pháp mới biết[6].  

Ngày nay, đất nước ta đã hoàn toàn giải phóng, non sông thu về một mối, cả nước vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội, hội nhập sâu rộng với nền kinh tế, chính trị thế giới, nhưng bức “thư gửi cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ” của Chủ tịch Hồ Chí Minh tròn 70 năm (14/3/1954-14/3/2024) còn giữ nguyên giá trị, nhắc nhở mọi cán bộ, chiến sĩ dù trên bất kỳ cương vị nào, công việc gì phải luôn quán triệt tinh thần “thắng không kiêu, bại không nản”, tin tưởng vào “đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Đây là niềm tự hào, là động lực, nguồn lực quan trọng, là niềm tin để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tiếp tục vững bước trên con đường đổi mới toàn diện, đồng bộ; phát triển nhanh và bền vững đất nước”[7]; đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên, người dân trong và ngoài nước không ngừng phát huy thành công, nỗ lực phấn đấu, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao, đóng góp công sức cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. 

[1] Đợt 1 của Chiến dịch Điện Biên Phủ (17/3/1954) https://dangcongsan.vn/quoc-phong-an-ninh/dot-1-cua-chien-dich-dien-bien-phu-13--1731954-236937.html (truy cập ngày 08/3/2024)

[2], [3], [4], [5] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 8, Nxb Chính trị quốc gia, tr.433

[6] Đợt tấn công thứ hai, là trận công kiên có quy mô lớn nhất, https://dangcongsan.vn/quoc-phong-an-ninh/dot-tan-cong-thu-hai-la-tran-cong-kien-co-quy-mo-lon-nhat-238953.html (truy cập ngày 08/3/2024)

[7] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, tr. 104.

Lê Quang Cần