Kỷ niệm 75 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh “trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Cứu quốc” (ngày 11/6/1949-11/6/2024)

Trước và sau khi trở thành lãnh tụ của Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh là người được các phóng viên trong nước và quốc tế phỏng vấn rất nhiều. Tầm hiểu biết, vốn văn hóa, tư tưởng, tác phong, đạo đức, lối sống của Người là một đề tài tuyệt vời để các nhà báo khai thác và truyền tải tới công chúng. Đặc biệt, sau khi Việt Nam giành độc lập dân tộc và tiến hành hai cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc thì các tờ báo, hãng thông tấn, đài phát thanh quốc tế luôn quan tâm đến Hồ Chí Minh - lãnh tụ thiên tài của cách mạng Việt Nam. Các bài trả lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh đều súc tích, rõ ràng, mang tầm trí tuệ sâu sắc của một vĩ nhân kiệt xuất.

Năm 1949, cuộc kháng chiến, kiến quốc chống thực dân Pháp tái xâm lược của quân dân ta trải qua 04 năm với nhiều gian khổ, nhưng rất đỗi tự hào. Ngày 11/6/1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Cứu quốc, đăng trên báo này số 1266 nhằm động viên tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm của quân dân cả nước.

Mở đầu cuộc phỏng vấn, phóng viên hỏi và Bác Hồ trả lời với sự am tường tình hình thế giới bao quát sâu sắc: “Xin Chủ tịch cho biết ý nghĩa việc Nga bỏ phong tỏa Ba Lan, và việc đại biểu bốn cường quốc đang họp ở Ba Lê? Trả lời: Đó là một sự hòa hoãn giữa Nga và Mỹ và là một thắng lợi của lực lượng hòa bình thế giới. Hỏi: Ở Trung Hoa, Tưởng Thống chế càng ngày càng thất bại, Quân giải phóng càng ngày càng thắng lợi, xin Chủ tịch cho hay vì lẽ gì? Trả lời: Tưởng Thống chế thất bại vì không được lòng dân, Quân giải phóng thắng lợi vì được toàn dân ủng hộ. Hỏi: Theo ý Chủ tịch chừng bao giờ cuộc nội chiến ở Trung Hoa sẽ kết liễu, và ảnh hưởng của nó đối với nước ta như thế nào? Trả lời: Quân giải phóng đã lấy hết những cǎn cứ trọng yếu ở Hoa Nam như: Hàng Châu, Nam Xương, Tràng Xa,... Cứ cái đà ấy thì cuộc nội chiến Trung Hoa có thể kết liễu trong nǎm nay. Trung Hoa là một nước lớn ngót 500 triệu dân, chiến tranh hay hòa bình, chẳng những ảnh hưởng đến nước ta mà ảnh hưởng đến cả thế giới”[1].

Về tình hình cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp tái xâm lược của quân dân ta, Người tiên đoán quân Pháp chắc chắn sẽ thất bại, cuộc chiến đấu bảo vệ thành quả cách mạng tháng Tám năm 1945 nhất định sẽ giành thắng lợi. Do đó, Người đã trả lời rành mạch tương lai thắng lợi cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của quân dân ta là điều tất yếu, có ý nghĩa rất quan trọng để động viên tinh thần toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tăng cường đoàn kết, nhất trí, chung sức, đồng lòng, nỗ lực phấn đấu cao hơn nữa chống thực dân Pháp. Bác Hồ kính yêu trả lời phỏng vấn, đó là “Rơve, Tổng tham mưu trưởng quân đội Pháp vừa sang Việt Nam. Theo dư luận thì ông ta sang để thay đổi chiến lược đối phó với Việt Nam. Xin Chủ tịch cho biết ý kiến của Người về việc ấy? Trả lời: Lại phải thay đổi chiến lược, thế là một lần nữa Pháp lại tự thú chiến lược của họ từ trước đã thất bại. Nǎm 1947, Pháp kéo đại quân ồ ạt lên Việt Bắc, kết quả thất bại. Nǎm 1948 và sang 1949, Pháp thay đổi chiến lược tiến dần từng bước, tiến đến đâu củng cố đến đấy. Nhưng kết quả cũng thất bại. Quân Pháp bây giờ ở vào tình thế tiến thoái lưỡng nan, rải rộng ra thì bị ta tiêu diệt, thu hẹp lại thì bị ta bao vây, họ muốn thay đổi gì cũng chỉ thất bại mà thôi”[2].

Phóng viên đã khéo léo hỏi Người về lòng tôn kính của Nhân dân Việt Nam dành cho lãnh tụ bằng nhiều món quà quý tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người đã bình dị thông tin đến phóng viên những món quà vô giá mà đồng bào, chiến sĩ cả nước dành tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân Ngày sinh nhật Bác Hồ, đó là “Thưa Chủ tịch, ngày 19/5 vừa rồi, tuy Chủ tịch không muốn đồng bào kỷ niệm to, nhưng đâu đâu cũng kỷ niệm long trọng, chắc Chủ tịch nhận được nhiều quà quý lắm? Trả lời: Món quà quý nhất đối với tôi là những báo cáo thành tích thi đua ái quốc như: Bộ đội, dân quân thi đua giết giặc; đồng bào thi đua tăng gia sản xuất và học tập; các nhân viên chính quyền và đoàn thể thi đua sửa đổi lối làm việc; đồng bào điền chủ thi đua giảm địa tô và quyên ruộng (tứ đóng góp ruộng); chị em phụ nữ thi đua tình nguyện góp quỹ tham gia kháng chiến; cả các cháu nhi đồng cũng hăng hái thi đua; đồng bào trong vùng địch thì thi đua kháng chiến một cách âm thầm nhưng oanh liệt; đồng bào hải ngoại cũng thi đua kháng chiến bằng nhiều hình thức. Nhưng tôi chắc món quà ấy mới là một phần nhỏ, đồng bào và chiến sĩ ta còn tiếp tục cố gắng, tôi sẽ nhận món quà to hơn nhiều nữa, món quà đó tên là: Tổng phản công thắng lợi hoàn toàn”[3].

Đồng thời, Bác Hồ còn căn dặn chuyển những lẵng hoa đẹp, các loại quà mà các nơi gửi đến biếu Bác để tặng các đơn vị bộ đội, công an, thanh niên xung phong, các nhà trẻ. Suốt 24 năm làm Chủ tịch nước (1945-1969), nhận trọng trách do Nhân dân tín nhiệm, ủy thác, Người không bao giờ coi mình là lãnh tụ mà chỉ như một người lính vâng lệnh quốc dân ra trận, suốt đời tận tụy phục vụ Nhân dân. Nhân cách, đạo đức, sự cao thượng ấy làm cho Chủ tịch Hồ Chí Minh trở nên cao đẹp, vĩ đại, trở thành tấm gương mẫu mực về đạo đức làm người cách mạng. Bởi vì, Người theo đuổi suốt cuộc đời: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, một ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”[4].

Kỷ niệm 75 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh “trả lời phỏng vấn của phóng viên Báo Cứu quốc” (ngày 11/6/1949-11/6/2024) là dịp để mỗi người dân Việt Nam trong và ngoài nước nói chung, anh chị em công tác trên lĩnh vực báo chí nói riêng mãi mãi nhớ đến công lao vĩ đại của Người với một tình cảm thiêng liêng đặc biệt: Bác Hồ vẫn đang sống cùng non sông, đất nước, vẫn luôn thấy “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng” trong tất cả các thời kỳ lịch sử, trong bất cứ thắng lợi nào của đất nước, dân tộc Việt Nam trong hiện tại và tương lai.

1],[2],[3] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 6, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, tr.104; tr.105; tr.105

[4] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 4, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, tr.187

Lê Quang Cần