Những thách thức và khó khăn cho kinh tế nước ta trong năm 2025

Năm 2025, các lĩnh vực sản xuất thương mại và đầu tư nước ngoài (FDI) vẫn làm vẫn sẽ là các trụ cột chính của nền kinh tế nước ta. Dù là một trong những nền kinh tế tăng trưởng cao ở khu vực Đông Nam Á năm 2024, nền kinh tế Việt Nam vẫn tồn tại những thách thức lớn.

Việt Nam chịu ảnh hưởng mạnh từ nhu cầu tiêu dùng của Mỹ và việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại nhằm ngăn chặn nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc qua các “nền kinh tế trung gian”. Và không chỉ chính sách thương mại, Việt Nam sẽ phải chịu những tác động của sự biến động đồng đô la Mỹ (USD) và cả các chính sách kinh tế và đối ngoại của Mỹ, vì Việt Nam lệ thuộc nhiều vào ngoại thương với Mỹ và có tỷ lệ thanh toán bằng đồng USD trong các giao dịch ngoại thương lên tới 80-90%.

Dù tăng trưởng được dự báo lạc quan (Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm 2025 là 8,0%) nhưng nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước vẫn gặp nhiều khó khăn và chưa tiếp cận được với những hỗ trợ từ Chính phủ. Nếu không có hỗ trợ hiệu quả và biện pháp hợp lý, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 2025 của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng (năm 2024 gần 198.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường).

Việc thiếu lực lượng lao động chất lượng cao, cơ sở hạ tầng khoa học - công nghệ chưa phát triển cũng là những thách thức lớn. Ngoài ra, nền kinh tế toàn cầu xuất hiện một số xu hướng có thể tác động đến kinh tế Việt Nam:

Thứ nhất, thương mại toàn cầu chậm lại và chủ nghĩa bảo hộ sẽ tăng. Những vấn đề liên quan đến thuế nhập khẩu tăng sẽ dẫn đến thương mại toàn cầu chậm lại và gia tăng sự phân mảnh của thị trường. Một phần đáng kể của cuộc chiến thương mại có thể dẫn đến việc giảm thương mại trực tiếp và định hướng lại thông qua các nước thứ ba. Ngoài ra, việc tăng thuế nhập khẩu sẽ gây ra một đợt bảo hộ mới ở các nước.

Thứ hai, xu hướng tăng chi tiêu quân sự trên toàn cầu sẽ tiếp tục trong năm 2025 và vài năm tới do sự suy giảm niềm tin giữa các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và việc quân sự hóa đổi mới công nghệ.

Thứ ba, là sự lan rộng của trí tuệ nhân tạo (AI). Với sự trợ giúp của AI, các quy trình kinh doanh trong sản xuất, hậu cần và bảo trì sẽ được tối ưu hóa… Những công nghệ mới có AI sẽ có thể có tác động đáng kể đến thị trường lao động.

Ngoài ba xu hướng trên thì chiến tranh thương mại Trung - Mỹ vẫn sẽ tiếp tục tác động không nhỏ tới hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này; bất bình đẳng gia tăng; vai trò của đồng USD năm 2025 sẽ giảm dần do rủi ro trừng phạt đối với ngày càng nhiều quốc gia và các rào cản thương mại ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, khó có khả năng năm 2025 sẽ là một năm bước ngoặt bởi vẫn tiếp tục hoạt động các cơ chế đảm bảo vị trí độc tôn của đồng USD không chỉ với vai trò là phương tiện thanh toán mà còn là trung gian cho các công cuộc cho các công cụ tài chính.

Để đạt được những mục tiêu tăng trưởng đề ra, Việt Nam cần tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm như con người, cơ sở hạ tầng thể chế, văn hóa, giáo dục. Với những dự báo tăng trưởng lạc quan và một chính phủ chủ động, nền kinh tế Việt Nam đang trên đà vượt kỳ vọng. Riêng ngành ngân hàng trở thành trụ cột trong mức tăng trưởng kinh tế này, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu dùng và các cơ hội kinh tế. Việt Nam đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng trong bối cảnh nền kinh tế đang sẵn sàng chuyển mình, mang lại triển vọng đầy hứa hẹn cho cả nhà đầu tư và các tổ chức tài chính.

Trong nền kinh tế toàn cầu, Việt Nam trở thành biểu tượng về sự tăng trưởng và khả năng chống chịu. Các dự báo mới đây từ các tổ chức tài chính uy tín như Ngân hàng Phát triển châu Á và Ngân hàng Standard Chartered đã nêu bật động lực kinh tế của Việt Nam, dự báo quỹ đạo tăng trưởng GDP ấn tượng trong năm 2025. Mức tăng trưởng được dự báo lạc quan như vậy là nhờ Việt Nam ghi nhận hiệu suất kinh tế cao trong những quý gần đây, không chỉ vượt kỳ vọng ban đầu mà còn được các tổ chức nước ngoài điều chỉnh tăng. Triển vọng tích cực này càng được thúc đẩy khi Chính phủ Việt Nam đưa ra những mục tiêu tăng trưởng ở mức 8,0% vào năm 2025.

Ngành ngân hàng giữ vai trò trọng tâm trong khả năng phục hồi kinh tế của Việt Nam. Bất chấp những khó khăn do hạn chế tiếp cận vốn vay ngân hàng cho các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, chính phủ giữ lập trường chủ động, nhấn mạnh nỗ lực chung hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai chữ số. Ngành ngân hàng ghi nhận hiệu suất cao, chính phủ đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ tăng trưởng, điều này mở đường cho cả các nhà đầu tư trong nước và quốc tế khám phá các dự án kinh doanh mới. Tín dụng tiêu dùng tăng, kết hợp với các mục tiêu kinh tế của đặt ra, điều này báo hiệu một thị trường sinh lời khi đầu tư vào các dịch vụ tài chính, đổi mới công nghệ tài chính và phát triển hạ tầng ngân hàng.

Với việc tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm và triển vọng phát triển trong thời gian tới, nước ta sẽ vượt qua được những thách thức, khó khăn và sẽ hoàn thành mục tiêu tăng trưởng trong năm 2025.

Vĩnh Nam