Theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, giá trị cốt lõi về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là Độc lập - Tự do - Hạnh phúc. Trong đó, giá trị về hạnh phúc luôn được Hồ Chí Minh đánh giá cao - đó là thước đo tiến bộ, công bằng xã hội và là mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Chỉ số hạnh phúc cũng là một trong những nội dung được thế giới hiện nay rất quan tâm để đánh giá sự tiến bộ của một quốc gia. Vận dụng quan điểm của Hồ Chí Minh về hạnh phúc, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn lấy hạnh phúc của Nhân dân là mục tiêu phấn đấu, Đảng luôn hết lòng, hết sức phụng sự Nhân dân.
Theo Hồ Chí Minh, một xã hội được đánh giá tốt đẹp khi đem lại hạnh phúc cho nhiều người, theo đó, hạnh phúc được đo lường qua các chỉ báo như mức độ hài lòng về kinh tế - vật chất; môi trường tự nhiên - xã hội; mức độ hài lòng về quan hệ gia đình - xã hội; về đời sống cá nhân - cộng đồng. Mưu cầu hạnh phúc cho con người là giá trị cơ bản trong học thuyết của các nhà tư tưởng, nhà lãnh đạo của học thuyết Mác - Lênin trước đây. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, hạnh phúc là dâng hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp giải phóng dân tộc: “Cả đời tôi chỉ có một mục đích, là phấn đấu cho quyền lợi của Tổ quốc, và hạnh phúc của quốc dân”[1]. Trích dẫn Tuyên ngôn độc lập năm 1776 của Mỹ, Hồ Chí Minh viết: “Tất cả mọi người đều sinh ra bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được, trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”[2]. Như vậy, mưu cầu hạnh phúc cho con người là yếu tố tạo nên giá trị của các học thuyết, các giá trị tư tưởng tiêu biểu trong lịch sử nhân loại. Hồ Chí Minh phê phán những chính sách giả dối, đem lại hạnh phúc giả dối của thực dân Pháp khi thực hiện chính sách cai trị đối với nước ta và các nước thuộc địa khác.
Theo Hồ Chí Minh, mưu cầu hạnh phúc cho con người phải là con người số đông, là cả loài người và mưu cầu hạnh phúc là con đường, là mục tiêu của chủ nghĩa cộng sản. Người khẳng định: “Chỉ có chủ nghĩa cộng sản mới cứu nhân loại, đem lại cho mọi người không phân biệt chủng tộc và nguồn gốc sự tự do, bình đẳng, bác ái, đoàn kết, ấm no trên quả đất, việc làm cho mọi người và vì mọi người, niềm vui, hòa bình, hạnh phúc”[3]; “xây dựng chủ nghĩa xã hội tức là xây dựng đời sống no ấm và hạnh phúc cho Nhân dân”[4]. Chính vì vậy, ngay sau khi lãnh đạo Nhân dân giành được chính quyền, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập đã xác định mục tiêu Độc lập - Tự do - Hạnh phúc cho Nhân dân.
Để có hạnh phúc, con người phải đấu tranh cho độc lập, hòa bình, dân chủ và hạnh phúc cho cả loài người trên thế giới. Mỗi con người phải không ngừng nỗ lực phát triển bản thân, nâng cao trình độ mọi mặt và góp phần xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội vì “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội phải có con người xã hội chủ nghĩa”[5]. Như vậy, mưu cầu hạnh phúc là vì Nhân dân, vì con người và mục tiêu ấy do chính con người thực hiện.
Ngay sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra 06 nhiệm vụ cấp bách, trong đó, chỉ rõ: thực hiện tốt chính sách diệt giặc đói, diệt giặc dốt và diệt giặc ngoại xâm; giữ vững chính quyền và tổ chức kháng chiến, kiến quốc thành công mang lại tự do, ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bởi theo Người quan niệm, hạnh phúc của Nhân dân phải luôn gắn với độc lập dân tộc và ngược lại, còn nếu độc lập mà dân không được hưởng hạnh phúc, tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì.
Kể từ khi thành lập, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn lấy hạnh phúc của Nhân dân là mục tiêu phấn đấu xuyên suốt các nhiệm kỳ Đại hội Đảng, mọi chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đều hướng tới hiện thực hóa mục tiêu đó. Đại hội XIII của Đảng tiếp tục xác định mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền lợi và lợi ích chính đáng của Nhân dân; lấy hạnh phúc, ấm no của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Để hướng tới bảo đảm hạnh phúc cho Nhân dân, Đại hội XIII xác định “Thực hiện tốt chính sách xã hội, bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội, an ninh con người, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý phát triển xã hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; nâng cao chất lượng cuộc sống và hạnh phúc của Nhân dân”[6]. Với mục tiêu cao cả của Đảng Cộng sản Việt Nam là vì hạnh phúc của Nhân dân. Hạnh phúc của Nhân dân được thực hiện một cách thực chất thể hiện qua Đảng, Nhà nước quan tâm lãnh đạo, xây dựng các chính sách xã hội và quản lý phát triển xã hội phù hợp, giải quyết hài hòa các quan hệ xã hội, kiểm soát sự phân hóa giàu nghèo, kiểm soát và xử lý kịp thời, hiệu quả các rủi ro, mâu thuẫn, xung đột xã hội, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của Nhân dân…
Hiện nay, ở nước ta các yếu tố về vật chất và tinh thần ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của đời sống xã hội như kinh tế tăng trưởng, các quyền tự do, dân chủ, nhu cầu về văn hóa, văn minh… được tôn trọng và bảo vệ. Con người có cơ hội phát triển toàn diện, có điều kiện phát triển nhu cầu chính đáng của bản thân đó là hạnh phúc mà toàn Đảng, toàn dân ta hướng tới.
Lương Thị Quyên
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011, t.4, tr.272.
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.4, tr.1.
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.1, tr.496.
[4] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.13, tr.293.
[5] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.12, tr.222.
[6]Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t.1, tr.47.