Tiếp tục thực hiện đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo (GD&ĐT) theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học

Trong những năm qua, các cấp ủy, chính quyền và ngành GD&ĐT tỉnh luôn tập trung chỉ đạo khá tốt việc triển khai thực hiện chủ trương đổi mới nội dung, chương trình giáo dục phổ thông, thay sách giáo khoa và phương pháp giáo dục theo chuẩn kiến thức kỹ năng nhằm phát huy tư duy sáng tạo, thực hiện chủ trương đổi mới nội dung, chương trình giáo dục phổ thông, phương pháp giáo dục theo chuẩn kiến thức kỹ năng nhằm phát huy tư duy sáng tạo, tích cực của học sinh, đảm bảo hài hòa đức, trí, thể, mỹ; dạy người, dạy chữ, dạy nghề coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT và các Bộ chuyên ngành.

Tại Hội nghị tổng kết năm học 2022-2023 các đồng chí lãnh đạo đã bắt tay động viên Ngành GD&ĐT tỉnh

Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp và ngành GD&ĐT tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện và đảm bảo yêu cầu dạy và học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018; chỉ đạo ngành GD&ĐT xác định chuẩn đầu vào, đầu ra của từng cấp học^[1]; các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học cũng đã xây dựng và công bố chuẩn đầu ra^[2]. Hiện nay, 100% các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh cũng đã thực hiện đổi mới nội dung chương trình, phương pháp giáo dục; xây dựng được chương trình nhà trường; tổ chức được nhiều hoạt động giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, giá trị sống, kỹ năng sống, ý thức pháp luật, ý thức công dân, lịch sử, giáo dục địa phương, giáo dục thể chất và hướng nghiệp để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, hình thành phẩm chất cho học sinh.

Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống; giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng, an ninh; giáo dục hướng nghiệp cho học sinh, sinh viên trong những năm qua được tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. Giai đoạn 2015-2020 tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai Đề án tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng trên địa bàn tỉnh. Các sở, ban, ngành, các cơ sở GD&ĐT đã phối hợp cùng tổ chức thực hiện bằng nhiều hình thức như lồng ghép trong nội dung dạy học, tổ chức các hoạt động truyền thông, hoạt động trải nghiệm sáng tạo; hàng năm ngành GD&ĐT tỉnh tổ chức Hội thi kể chuyện về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và trở thành hoạt động thường xuyên trong các trường học. Bên cạnh đó, các cơ sở giáo dục cũng được đầu tư mua sắm trang thiết bị phục vụ giáo dục thể chất; đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên giáo dục thể chất; tổ chức các hoạt động thể dục, thể thao ngoại khóa cho học sinh; tổ chức bồi dưỡng năng khiếu thể thao cho học sinh. Học sinh tham gia và đạt nhiều thành tích cao tại Hội khỏe Phù Đổng, các giải thi đấu thể thao cấp quốc gia. Cùng với đó, các thiết bị dạy học giáo dục quốc phòng - an ninh (QP-AN) cho các trường công lập cũng đã được đầu tư. Các trường trung học phổ thông, các cơ sở đào tạo đảm bảo đội ngũ giáo viên để tổ chức dạy và học giáo dục QP-AN. Các thầy cô giáo và các em học sinh tham gia Hội thao học sinh, hội thi giáo viên dạy giỏi giáo dục QP-AN cấp quốc gia và đạt được nhiều giải cao.

Hiện các trường chủ động đầu tư cơ sở vật chất, cải tạo và xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện tạo cơ hội cho các em tích cực khám phá, trải nghiệm, học tập phù hợp ở các độ tuổi nhằm hình thành và phát triển nhiều kỹ năng thích ứng cho cuộc sống và học tập của các em, góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng dạy và học. Tỉnh đã chỉ đạo ngành GD&ĐT ban hành các văn bản nhằm thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông, sách giáo khoa mới. Đến nay, 100% các cơ sở giáo dục phổ thông tập trung chỉ đạo dạy học theo quy định các yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của học sinh, nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục và phương pháp đánh giá kết quả giáo dục phù hợp với yêu cầu đổi mới, phù hợp với đặc điểm tâm lý học sinh. 100% các cơ sở giáo dục phổ thông đã chủ động bố trí thời gian thực hiện chương trình đảm bảo tính khoa học, sư phạm, không gây áp lực đối với học sinh; linh hoạt trong tổ chức thực hiện dạy học các môn học, hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện thực tế tại nhà trường, đảm bảo cuối năm học đạt được yêu cầu cần đạt theo quy định của chương trình. Đồng thời, các cơ sở giáo dục thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong tổ chức dạy học thông qua việc sử dụng các mô hình học kết hợp giữa lớp học truyền thống với các lớp học trực tuyến nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí cũng như tăng cường sự công bằng trong việc tiếp cận các dịch vụ giáo dục chất lượng cao.

100% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học, đáp ứng môi trường làm việc hiện đại tại các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức trong nước và ngoài nước, góp phần tạo nguồn nhân lực; nâng cao hiệu quả phương pháp giảng dạy theo hướng tiếp cận năng lực người học trong giáo dục nghề nghiệp. Đồng thời, xây dựng và triển khai đồng bộ hóa chương trình đào tạo, ngành nghề nghề đào tạo; xây dựng, hoàn thiện quy định chuẩn đầu ra đối với khối lượng kiến thức tối thiểu, yêu cầu về năng lực người học cần đạt được sau khi tốt nghiệp, nhằm đáp ứng yêu cầu, nhu cầu của thị trường lao động, của doanh nghiệp…

Giáo dục đại học cũng được tỉnh thực hiện đồng bộ các giải pháp đổi mới hình thức tổ chức dạy học theo hướng đa dạng hình thức học tập, chú trọng các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học; ưu tiên phát triển năng lực và phẩm chất cho sinh viên; thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học phù hợp với thực tế; tăng thực hành (tỉ lệ 50-50), vận dụng kiến thức vào thực tiễn; chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật cho sinh viên. Tăng cường giáo dục thể chất, giáo dục hoạt động ngoài giờ lên lớp cho sinh viên; triển khai ứng dụng những ưu điểm của phương pháp dạy học mới theo chương trình mới trong dạy học; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và dạy học. Bên cạnh đó, các trường còn thường xuyên tổ chức hội thảo chuyên ngành, cho sinh viên tham quan công ty, thực tập tại doanh nghiệp nhằm tạo sự đa dạng các hình thức học tập, tăng cường tiếp thu và tạo sự hứng thú của sinh viên tham gia khóa học. Tập trung tổ chức cho sinh viên nghiên cứu khoa học giúp cho sinh viên gắn học với hành, gắn lý luận với thực tiễn, trên cơ sở đó nâng cao chất lượng trong quá trình đào tạo. 

Công tác giáo dục hướng nghiệp cũng được tỉnh chỉ đạo thực hiện thường xuyên. Các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh bước đầu đã có sự phối hợp giữa nhà trường, doanh nghiệp, chuyên gia trong tư vấn hướng nghiệp cho học sinh góp phần tạo sự chuyển biến trong nhận thức của người học, gia đình và xã hội đối với việc chọn nghề, chọn ngành, huy động ngày càng nhiều số lượng học sinh sau phổ thông tham gia thị trường lao động. Đồng thời, xây dựng được các chủ đề dạy tích hợp lồng ghép nội dung hướng nghiệp, kết hợp dạy học theo chương trình hiện hành với dạy học gắn với thực tiễn theo hướng dẫn của ngành GD&ĐT. Việc tổ chức các hoạt động giáo dục hoạt động hướng nghiệp bảo đảm phù hợp với nhận thức, trình độ và đáp ứng nhu cầu của người học đối với từng cấp học.

Nhìn chung, các yếu tố cơ bản của GD&ĐT theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học có thể xem xét tổng thể các yếu tố từ tư duy, mục tiêu, hệ thống, chương trình giáo dục, phương pháp giáo dục, các chính sách giáo dục, cơ chế và các điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục... Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các yếu cơ bản của GD&ĐT là có sự chuyển biến mạnh mẽ về mọi mặt trong hoạt động GD&ĐT, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập của Nhân dân trong tình hình mới.

GD&ĐT luôn giữ một tầm quan trọng nhất định trong các chính sách phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và của tỉnh Đồng Nai nói riêng. Với những quan điểm, định hướng của Đảng và Nhà nước, cùng với sự nỗ lực của toàn hệ thống trính trị và Nhân dân trong tỉnh, tin rằng thời gian tới GD&ĐT tỉnh nhà sẽ thật sự trở thành quốc sách hàng đầu, là động lực cho sự phát triển của kinh tế - xã hội.

Trần Thị Mai Chi