Tự hào vẻ vang lịch sử kỷ niệm 235 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (Mùng 5 Tết Kỷ Dậu 1789 - Mùng 5 Tết Giáp Thìn 2024)

        Ngày 14/02/2024 (Mùng 5 Tết Giáp Thìn), Quận ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Đống Đa, thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Lễ hội kỷ niệm 235 năm (1789-2024) chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa nhằm tôn vinh, tưởng nhớ công lao to lớn của Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ cùng nghĩa quân Tây Sơn đã anh dũng chiến đấu chống giặc ngoại xâm, giữ vững nền độc lập dân tộc. Lễ hội kỷ niệm năm nay diễn ra với nhiều nét mới so với mọi năm, phần hội kéo dài 03 ngày (từ ngày 14-16/02/2024), tức ngày mùng 5 đến mùng 7 tháng Giêng năm Giáp Thìn tại Công viên văn hóa Đống Đa.  

Trong lịch sử kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa ngày Mùng 5 Tết Kỷ Dậu 1789 (Dương lịch ngày 30/01/1789) là một trong những chiến công hiển hách nhất, mãi mãi là niềm tự hào của mỗi người dân Việt Nam trong và ngoài nước. Đó là tự hào về sức sống kỳ diệu của một dân tộc anh hùng sáng ngời lý tưởng “không có gì quý hơn độc lập tự do”. Tự hào về vai trò chủ động, lãnh đạo của người anh hùng áo vải là vua Quang Trung - Nguyễn Huệ trong bối cảnh chế độ phong kiến suy tàn, phần lớn giai cấp quản lý đất nước phản bội lại lợi ích quốc gia, dân tộc. Tự hào về nghệ thuật quân sự Việt Nam độc đáo, sáng tạo, bách chiến, bách thắng, nhà quân sự thiên tài.  

          Ngược thời gian trở về quá khứ, vào khoảng nửa sau thế kỷ XIII chính quyền phong kiến Đàng Trong ngày càng suy thoái trầm trọng, đại đa số quan lại, địa chủ bóc lột người dân rất nặng nề, bằng nhiều hình thức, nhất là nông dân. Do đó, năm 1771 phong trào Tây Sơn bùng nổ ở Tây Sơn, Bình Định do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo nhằm chống lại sự thống trị, bóc lột của quan lại, địa chủ phong kiến. Phong trào Tây Sơn lần lượt giành nhiều thắng lợi, chính quyền phong kiến chúa Nguyễn ở Đàng Trong và vua Lê - Chúa Trịnh ở Đàng ngoài sụp đổ hoàn toàn, tiến tới thống nhất đất nước. Tuy nhiên, vua Lê Chiêu Thống vì lợi ích cá nhân đã phạm sai lầm nghiêm trọng, hủy hoại lợi ích quốc gia, dân tộc sang cầu viện nhà Thanh vào tháng 10/1788. Nhà Thanh nhân cơ hội này đã đem 29 vạn quân và dân binh sang xâm lược nước ta. Trước hoàn cảnh đất nước lâm nguy thù trong, giặc ngoài, ngày 25/11/1788 tại Phú Xuân - Huế, Nguyễn Huệ đã tế cáo trời đất lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu Quang Trung, đoàn kết toàn dân tộc, tập hợp lực lượng, nhanh chóng tiến quân ra Bắc chống ngoại xâm với quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc: “Đánh cho để dài tóc/Đánh cho để đen răng/Đánh cho nó chích luân bất phản/Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn/Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ” và đã làm nên chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa vang dội vào ngày Mùng 5 Tết Kỷ Dậu 1789. Chiến thắng này đã giải phóng hoàn toàn Thăng Long, quét sạch quân xâm lược ra khỏi bờ cõi Tổ quốc, đã thể hiện ý chí tự lực, tự cường, độc lập tự chủ của dân tộc được hun đúc qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, là chiến thắng đỉnh cao của phong trào Tây Sơn với sự lãnh đạo tài tình của vua Quang Trung - Nguyễn Huệ được Chủ tịch Hồ Chí Minh ngợi ca trong tác phẩm “Lịch sử nước ta” của Người:

“Nguyễn Huệ là kẻ phi thường,

Mấy lần đánh đuổi giặc Xiêm, giặc Tàu,

Ông đà chí cả mưu cao,

Dân ta lại biết cùng nhau một lòng,

Cho nên Tàu dẫu làm hung,

Dân ta vẫn giữ non sông nước nhà”[1].

Từ năm 1989, thành phố Hà Nội đã xây dựng Công viên văn hóa Đống Đa trên khu vực gò xưa cùng tên để làm địa điểm tổ chức lễ hội hàng năm về chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa và là nơi tưởng niệm công ơn của vua Quang Trung - Nguyễn Huệ. Đây là hoạt động có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với giáo dục lòng yêu nước cho cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên, người dân trong và ngoài nước, nhất là thế hệ trẻ theo tinh thần Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030”.

Ngày 17/01/2012, trong chuyến công tác tại tỉnh Bình Định, thăm Bảo tàng Quang Trung tại huyện Tây Sơn, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ghi vào sổ lưu bút: “Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ, Người anh hùng dân tộc, Nhà quân sự lỗi lạc đã lãnh đạo nhân dân chống quân xâm lược, giành độc lập, tự do cho đất nước. Tôi mong Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Tây Sơn nói riêng và tỉnh Bình Định nói chung, phát huy truyền thống của quê hương Quang Trung - Nguyễn Huệ, xây dựng tỉnh nhà ngày một giàu đẹp; luôn giữ gìn, bảo vệ, tôn tạo khu lưu niệm lịch sử này, góp phần tuyên truyền, giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ hôm nay và mai sau”[2] ở trong, ngoài nước.

Năm 2024, kỷ niệm 235 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (Mùng 5 Tết Kỷ Dậu 1789 - Mùng 5 Tết Giáp Thìn 2024), là dịp để mỗi cán bộ, đảng viên, người dân trong và ngoài nước, nhất là thế hệ trẻ thêm tự hào về truyền thống vẻ vang bảo vệ độc lập đất nước của các thế hệ cha ông mà không ngừng phấn đấu trong học tập, lao động sản xuất, phát huy ý chí tự lực, tự cường xây Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc theo định hướng Đại hội XIII của Đảng: “Đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975): Là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triến, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao”, sánh vai cùng các cường quốc năm châu như Bác Hồ hằng mong ước.

[1] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 3, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, tr.263

[2] Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm, chúc Tết tại Bình Định (https://baohoabinh.com.vn/11/68397/Tong-Bi-thu-Nguyen-Phu-Trong-tham,-chuc-Tet-tai-Binh-Dinh-.htm)

 Lê Quang Cần