Những cống hiến của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn cho dân tộc Việt Nam qua hình ảnh tư liệu lịch sử tại Đồng Nai

Đồng chí Lê Duẩn tên khai sinh là Lê Văn Nhuận, sinh ngày 07/4/1907 tại làng Hậu Kiên, xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Xuất thân từ một gia đình lao động có truyền thống yêu nước, đồng chí Lê Duẩn là lớp người đầu tiên hưởng ứng lời kêu gọi của đồng chí Nguyễn Ái Quốc đi theo con đường cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin. Có thể khẳng định rằng, đồng chí Lê Duẩn - Người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc, cho tự do, hạnh phúc của Nhân dân và cho lý tưởng cộng sản chủ nghĩa. Kỷ niệm 118 năm ngày sinh của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn là dịp để ôn lại và tôn vinh công lao to lớn của đồng chí đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta. Noi gương đồng chí, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đoàn kết, nhất trí, tranh thủ thời cơ, vượt lên khó khăn, thách thức, ra sức thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, tạo tiền đề để dân tộc ta bước vào kỷ nguyên phát triển mới, vẻ vang, tốt đẹp của đất nước, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Để tri ân những Người đã cống hiến cả cuộc đời cho Nam bộ thành đồng, cho Tổ quốc và miền Đông gian lao mà anh dũng, và cho quê hương Biên Hòa - Đồng Nai thân yêu, thực hiện kế hoạch số 442-KH/TU, ngày 27/3/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, ngày 08/4/2025, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh đã long trọng tổ chức Lễ khánh thành đặt tượng cố Tổng Bí thư Lê Duẩn tại di tích căn cứ Trung ương Cục miền Nam (1961-1962).

Những cống hiến của Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn cho dân tộc Việt Nam và Nam bộ thành đồng:

Năm 1928, Lê Duẩn tham gia Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Năm 1930, Đồng chí là đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương, sau đó là Ủy viên Tuyên huấn Xứ ủy Bắc kỳ. Năm 1931, Đồng chí bị địch bắt tại Hải Phòng, bị kết án 20 năm tù cầm cố và bị giam tại các nhà tù: Hỏa Lò, Sơn La, Côn Đảo. Năm 1936, Đồng chí được trả tự do. Năm 1937, Đồng chí được cử giữ chức vụ Bí thư Xứ ủy Trung Kỳ. Năm 1939, Đồng chí được bầu vào Ban Thường vụ Trung ương Đảng và cuối năm này, Đồng chí đã cùng đồng chí Nguyễn Văn Cừ, Tổng Bí thư của Đảng chủ trì Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương, quyết định thành lập Mặt trận Thống nhất Dân tộc Phản đế Đông Dương (gọi tắt là Mặt trận Phản đế Đông Dương), thay Mặt trận dân chủ, chuyển hướng đấu tranh cách mạng sang một thời kỳ mới.

Đầu năm 1940, đồng chí Lê Duẩn bị thực dân Pháp bắt ở Sài Gòn, bị kết án 10 năm tù và đày ra Côn Đảo lần thứ hai cho đến khi Cách mạng Tháng Tám thành công. Đồng chí được Đảng và Chính phủ đón về Sài Gòn tham gia lãnh đạo kháng chiến ở Nam bộ. Năm 1946, Đồng chí ra Hà Nội và được làm việc bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, góp phần cùng Trung ương Đảng chuẩn bị cuộc kháng chiến chống Pháp. Cuối năm 1946, Đồng chí được Bác Hồ và Trung ương Đảng cử trực tiếp lãnh đạo kháng chiến ở Nam bộ, giữ chức Bí thư Xứ ủy, rồi Bí thư Trung ương Cục miền Nam, là người chịu trách nhiệm chính trước Trung ương Đảng về phong trào kháng chiến ở Nam Bộ. Năm 1951, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Đồng chí được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương và Bộ Chính trị. 

Năm 1950, Tổng Bí thư Lê Duẩn cùng đoàn công tác tại phòng Dân quân Nam bộ (Ảnh tư liệu chụp lại tại Bảo tàng Đồng Nai)

Như vậy, từ năm 1946 đến 1954, Đồng chí giữ cương vị Bí thư Xứ ủy, rồi Bí thư Trung ương Cục miền Nam, Đồng chí đã lãnh đạo Đảng bộ miền Nam tổ chức cuộc kháng chiến ở Nam bộ và tiến hành cải cách ruộng đất ở các vùng giải phóng giành nhiều thắng lợi quan trọng, từ thực tiễn cuộc chiến tranh cứu nước cứu dân, sống trong lòng dân, Đồng chí đã rút ra nhiều bài học quý giá để hình thành “Đề cương cách mạng miền Nam” được Trung ương Đảng thông qua, đó là Nghị quyết 15 lịch sử.

Từ năm 1954 đến năm 1957, sau Hiệp định Genève, đồng chí Lê Duẩn được Đảng phân công ở lại miền Nam lãnh đạo phong trào cách mạng. Trong những năm tháng vô cùng khó khăn này, Đồng chí đã sống trong lòng Nhân dân miền Tây (nhất là, Cà Mau, Bến Tre) và thành phố Sài Gòn để củng cố cơ sở, xây dựng phong trào cách mạng, chuẩn bị cho cuộc chiến đấu chống Mỹ gian khổ, ác liệt.

Đến cuối năm 1957, Đồng chí được Trung ương phân công trở ra Hà Nội và được đề cử lãnh đạo công việc chung của Đảng bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 1960, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng, Đồng chí được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương, được bầu vào Bộ Chính trị, giữ chức Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương. Năm 1976, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV và năm 1982 Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V, Đồng chí được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương và được bầu vào Bộ Chính trị, giữ chức Tổng Bí thư của Đảng. Đồng chí là đại biểu Quốc hội từ khóa II đến khóa VII.

Lịch sử nước ta mãi mãi khẳng định công lao to lớn và cống hiến xuất sắc của đồng chí Lê Duẩn. Cuộc đời hoạt động cách mạng kiên cường và phong phú của Đồng chí là tấm gương đối với cán bộ, đảng viên và Nhân dân ta, đó là lòng trung thành vô hạn đối với lợi ích tối cao của Tổ quốc và Nhân dân, với lý tưởng cộng sản cao cả. Phẩm chất cao quý của Đồng chí được thể hiện ở tinh thần cách mạng tiến công không ngừng. Bất chấp mọi thử thách của nhà tù đế quốc, của cuộc sống gian khổ kéo dài ở các chiến khu, cũng như những năm tháng hoạt động trong vùng địch tạm kiểm soát, Đồng chí luôn luôn nêu cao nghị lực phi thường, sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân. Ngay trong những năm tháng bị tù đày, xiềng xích, trong những lúc cách mạng gặp muôn vàn khó khăn, đồng chí vẫn giữ vững chí khí cách mạng, kiên quyết đấu tranh tìm mọi cách để đưa phong trào cách mạng tiến lên. Đồng chí sống trung thực và giản dị, luôn luôn gần gũi đồng bào, với tình thương yêu tha thiết và chân thành đối với mọi người, quan tâm đến ý kiến và nguyện vọng của Nhân dân. Với đồng chí, bạn bè, đồng chí Lê Duẩn luôn son sắt thủy chung và được tin yêu, kính trọng. Đồng chí đặc biệt coi trọng việc tổng kết kinh nghiệm của quần chúng và xuất phát từ những kinh nghiệm quý báu đó mà đề ra chủ trương, chính sách.
Đồng chí Lê Duẩn vừa là một nhà yêu nước lớn, vừa là một người quốc tế chủ nghĩa trong sáng, suốt đời noi gương Bác Hồ, chăm lo, góp phần củng cố và tăng cường đoàn kết quốc tế giữa các lực lượng cách mạng và tiến bộ trên thế giới trong cuộc đấu tranh chung vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Đi theo con đường của Lênin vĩ đại, con đường Cách mạng Tháng Mười Nga, Đồng chí luôn luôn quan tâm vun đắp và tăng cường tình hữu nghị với các nước trong phe xã hội chủ nghĩa trước đây, các nước và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới, đặc biệt giữa Việt Nam với Lào và Campuchia. Đồng chí thường xuyên chú ý nghiên cứu kinh nghiệm cách mạng quốc tế và theo dõi những diễn biến của tình hình thế giới để lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Các đồng chí nguyên lãnh đạo, lãnh đạo Đảng, Nhà nước Trung ương và địa phương dâng hương tri ân tại Lễ khánh thành đặt tượng cố Tổng Bí thư Lê Duẩn tại di tích căn cứ Trung ương Cục miền Nam (1961-1962)

Giữa lòng Chiến khu Đ anh hùng của miền Đông "gian lao mà anh dũng", của Nam bộ thành đồng Tổ quốc đi trước về sau, nơi mà cách đây 75 năm (1950), Bộ Tư lệnh Nam bộ từ miền Tây chuyển về miền Đông, với các trách nhiệm quan trọng được Đảng giao như: Phó Tư lệnh Nam bộ, Trưởng phòng Dân quân Nam bộ, Bí thư Phân Liên khu miền Đông Nam bộ, Bí thư Xứ ủy Nam bộ, Bí thư Trung ương Cục miền Nam, đồng chí Lê Duẩn đã cùng với các đồng chí trong Xứ ủy, Trung ương Cục và Bộ Tư lệnh Nam bộ kề vai sát cánh, đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi, chịu đựng mọi gian khổ, ác liệt của miền Đông "gian lao mà anh dũng", thực hiện đúng đắn, sáng tạo lời dạy của Bác Hồ kính yêu và Trung ương Đảng. Cũng tại miền Đông mà chúng ta ngày nay ít người biết, đồng chí Lê Duẩn đã viết một chủ trương rất quan trọng, có ý nghĩa lịch sử về vấn đề ruộng đất trong vùng giải phóng ở Nam bộ, đó là: “Đường lối cách mạng ruộng đất”, để đóng góp ý kiến cho Đại hội II của Trung ương Đảng tại Việt Bắc.

Ngày 10/7/1986, đồng chí Lê Duẩn kính yêu qua đời tại Hà Nội, hưởng thọ 79 tuổi. Với những cống hiến to lớn đối với cách mạng Việt Nam và phong trào cách mạng thế giới, đồng chí Lê Duẩn đã được Đảng và Nhà nước ta trân trọng tặng Huân chương Sao Vàng, Huân chương cao quý nhất của nhà nước ta. Các nước xã hội chủ nghĩa anh em đã tặng đồng chí nhiều huân chương cao quý.

Những hình ảnh tư liệu lịch sử về Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn tại Bảo tàng Đồng Nai:

Năm 1971, Tổng Bí thư Lê Duẩn gặp thanh niên dũng sĩ miền Nam (Ảnh tư liệu chụp lại tại Bảo tàng Đồng Nai)

Tổng Bí thư Lê Duẩn (thứ 2 từ bên trái) và đồng chí Huỳnh Văn Nghệ, Trung tướng Nguyên Bình và Thiếu tướng Lê Hiến Mai (trái sang)
tại chiến khu Đ (Ảnh tư liệu chụp lại tại Bảo tàng tỉnh Đồng Nai)

Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết và Bí thư Tỉnh ủy Vũ Hồng Văn dâng hương tại Nghĩa trang liệt sĩ Mã Đà (tháng 4/2025)

Lê Sơn